Sinh năm 1981 trong một gia đình nông dân nghèo tại Đồng Tháp, có lẽ chính nhà vô địch SEA Games Nguyễn Thị Như Ý cũng không nghĩ rằng mình sẽ gắn bó với cuộc đời vận động viên lâu tới như vậy. Năm 17 tuổi, Như Ý quyết định đi theo con đường thể thao với hi vọng thay đổi chất lượng cuộc sống và phụ giúp gia đình. Cô tìm đến điền kinh nhưng sớm chuyển hướng Judo khi thể hiện được tài năng ở bộ môn này.
Sau những thành công ở giải trẻ và giải quốc gia, Nguyễn Thị Như Ý nhanh chóng trở thành chủ lực của đội tuyển để tham dự kì SEA Games 23. Đây cũng là lần đầu tiên cô được đứng trên bục cao nhất khi giành HCV ở hạng cân 63kg.
Thế nhưng, niềm vui của Như Ý không được trọn vẹn khi đoàn thể thao Việt Nam nhận tin mẹ cô qua đời ngay trước trận chung kết. Chỉ sau khi Như Ý đứng trên bục nhận huy chương, ban lãnh đạo và các huấn luyện viên mới thông báo tin buồn này với cô.
Vượt qua bi kịch gia đình để trở lại SEA Games
Tưởng chừng sự ra đi của người mẹ thân yêu là nỗi đau duy nhất mà Như Ý phải gánh chịu trong sự nghiệp. Thế nhưng, những bi kịch gia đình mới chỉ bắt đầu với nữ vận động viên đến từ Đồng Tháp.
Lập gia đình năm 2006, nhưng chỉ một năm sau ngày cưới, chồng của Như Ý qua đời ngay trước khi cô chuẩn bị tham dự SEA Games 24 tại Thái Lan. Mất mát này khiến phong độ của cô sụt giảm rõ rệt và chỉ đạt vị trí thứ 3 tại kì đại hội khu vực năm đó.
Lấy lại phong độ, Như Ý tiếp tục vươn đến đỉnh cao khi giành tấm HCV ở SEA Games 25 năm 2009. Đây là tấm huy chương vàng khu vực thứ 2 của Như Ý trong sự nghiệp. Trở lại tập trung cho việc rèn luyện và thi đấu, thành tích này phần nào giúp cô gượng dậy sau những mất mát của người thân trước đó.
Dự định giải nghệ và lui về chăm sóc gia đình sau 3 tấm huy chương SEA Games, Nguyễn Thị Như Ý lên xe hoa lần thứ 2 năm 2010. Có một gia đình nhỏ và ở bên cạnh chồng con có lẽ là mong muốn lớn nhất của nữ võ sĩ 29 tuổi vào thời điểm đó. Nhưng cuộc sống gia đình không viên mãn như cô trông đợi, người chồng thứ hai sa ngã cờ bạc và dính vào vòng lao lý.
Lỡ hẹn tại SEA Games 26 năm 2011, gia đình tan vỡ và phải một mình chăm con, Nguyễn Thị Như Ý được ban lãnh đạo của Liên đoàn Judo Việt Nam tạo điều kiện trở lại tập luyện để trang trải cuộc sống. Có những lúc cô phải đem cả con nhỏ tới trung tâm huấn luyện để nhờ các đồng đội chăm sóc.
Với nghị lực của một người mẹ, tại giải Vô địch Judo Đông Nam Á năm 2012, hình ảnh một võ sĩ vừa giành Huy chương vàng vội lui về sau bục nhận giải, thay đổi để chăm con đã khiến nhiều người cảm động.
Lấy lại phong độ và tiến công đấu trường khu vực
Dần ổn định cuộc sống, Nguyễn Thị Như Ý có thêm thời gian để tập trung vào thi đấu. Sau khi về nhì đáng tiếc trước đối thủ chủ nhà Myanmar tại SEA Games 27, chỉ 2 năm sau, võ sĩ sinh năm 1981 đã “phục hận” trước đối thủ cũ và bước lên bục cao nhất ở kì SEA Games năm 2015.
Tại SEA Games 29 năm 2017, khi chủ nhà Malaysia loại hết các hạng cân thế mạnh của Việt Nam trong đó có cả hạng 48kg của “nữ hoàng Nhu Đạo” Văn Ngọc Tú, Nguyễn Thị Như Ý tiếp tục đảm nhận trong trách “gặt vàng” cho toàn đội. Đối thủ của cô trong trận chung kết không ai khác chính là nữ võ sĩ Myanmar Aye Aye Aung – người đã chạm trán Như Ý trong 2 kì SEA Games trước đó.
Và một lần nữa, chiến thắng lại hô vang tên Nguyễn Thị Như Ý trên đất Malaysia và đó cũng là tấm huy chương vàng duy nhất trong 4 chiến tích của Judo Việt Nam. Ở độ tuổi 36, khi nhiều võ sĩ đã lui về nghỉ ngơi và tham gia công tác huấn luyện, tấm huy chương vàng của Như Ý là minh chứng tuyệt đối cho nghị lực và ý chí vượt qua nghịch cảnh của bản thân bất kể tuổi tác.
Với 4 tấm HCV, 1 HCB và 1 HCĐ, Nguyễn Thị Như Ý đã trở thành tượng đài trong hơn 1 thập kỉ ở hạng cân dưới 78kg nữ cũng như một thế lực của võ đài Đông Nam Á. Và phần thưởng 100 triệu đồng từ Liên đoàn Judo Việt Nam giống như một sự ghi nhận những cố gắng không mệt mỏi của cô sau nhiều năm cống hiến.
Hướng về cái kết đẹp ngay tại quê hương
Tại SEA Games 30 vừa qua ở Philippines, Nguyễn Thị Như Ý giành 1 tấm huy chương bạc trong 10 tấm huy chương mà đội tuyển Judo mang về cho đoàn thể thao Việt Nam. Thế nhưng, mục tiêu của nữ võ sĩ đến từ vùng đất Đồng Tháp chưa dừng lại ở đó, cô còn dự định tham dự kì SEA Games 31 cuối cùng tại Việt Nam vào năm 2021 trước khi giải nghệ.
Hơn 20 năm gắn bó với Judo, trải qua từng thời điểm thăng trầm trong sự nghiệp và cuộc sống, hành trình của Nguyễn Thị Như Ý là tấm gương sáng cho các vận động viên trẻ, không chỉ trong giới Judo mà cả các môn thể thao khác noi theo. Hi vọng rằng, nữ tướng của Judo Việt Nam sẽ hoàn thành được tâm nguyện của mình, có một cái kết đẹp khi kì SEA Games cuối cùng mà cô muốn tham dự sẽ diễn ra trên quê hương Vệt Nam.