Trước khi VBA xuất hiện, sân chơi dành cho các vận động viên bóng rổ chuyên nghiệp Việt Nam gói gọn trong các hệ thống giải của Liên đoàn Bóng rổ Việt Nam, mà quan trọng nhất chính là giải Vô địch Quốc gia. Tuy nhiên, kể từ năm 2016 thì vị thế độc tôn này không còn nữa.

Không phủ nhận là số lượng người theo dõi giải Vô địch Quốc gia đã tăng lên nhờ sự phát triển của công tác truyền thông, nhưng rõ ràng là chừng đó chưa thể giúp giải đấu này phủ sóng ở phạm vi lớn như VBA, nơi mà mọi trận đấu đều được phát sóng trực tiếp trên truyền hình.

Thể thức thi đấu cũng là một phần khiến giải đấu số một của VBF vẫn dậm chân tại chỗ. Giống nhiều giải VĐQG của các môn thể thao khác, Giải Bóng rổ Vô địch Quốc gia chỉ diễn ra trong một quãng thời gian ngắn, khoảng 1-2 tuần. Nhiều trận đấu diễn ra vào những khung giờ xấu khiến người hâm mộ khó theo dõi.

Giải Vô địch Quốc gia là sân chơi mà các nội binh có cơ hội thể hiện bản thân nhiều hơn sau khi nhường dất diễn cho ngoại binh và cầu thủ gốc Việt tại VBA. Dẫu vậy, với việc ĐTQG đang mở cửa cho các cầu thủ Việt Kiều, mà bằng chứng là một nửa đội tuyển dự SEA Games 30 chưa từng dự giải VĐQG đang khiến giải đấu của Liên Đoàn giảm sức hút đi thấy rõ.

Tuy nhiên, COVID-19 lại mở ra một cơ hội mới cho giải đấu này. Sự hạn chế đi lại quốc tế khiến VBA không thể đưa những nhân sự nước ngoài về Việt Nam, qua đó phải lùi lịch lại tới cuối năm 2020, trong khi ABL cũng không hẹn ngày trở lại. Chưa có quyết định chính thức từ VBF, nhưng nhiều nguồn tin cho hay giải Vô địch Quốc gia sẽ được đẩy lên tổ chức vào tháng 9.

Nếu điều đó là sự thật, Giải VĐQG sẽ là sự kiện bóng rổ đỉnh cao tầm cỡ quốc gia đầu tiên mà người hâm mộ Việt Nam được chứng kiến kể từ sau ABL 10. Cơn khát bóng rổ của người Việt đã kéo dài hơn nửa năm và đây sẽ là thời điểm hợp lý để giải đấu này cho thấy tầm ảnh hưởng.

Với các vận động viên chuyên nghiệp, họ đã tập chay mà không có một trận đấu chính thức nào suốt từ đầu năm vì ảnh hưởng của COVID-19. Giải VĐQG không chỉ đem lại cho họ cảm giác thi đấu mà còn mang về những khoản tiền thưởng từ thành tích.

Không thể phủ nhận là nhờ được cọ xát thường xuyên tại VBA mà trình độ của cầu thủ Việt Nam tăng lên, qua đó cũng kéo theo chất lượng của Giải Vô địch Quốc gia. Quyết định thắt chặt số lượng VĐV gốc Việt của Ban tổ chức VBA cũng góp phần rút ngắn khoảng cách giữa hai giải đấu, vô tình giúp giải VĐQG gia tăng tầm quan trọng.

Sau nhiều năm chịu lép vế trước VBA, ABL, Đại hội Thể dục Thể thao hay những đợt tập trung Đội tuyển Quốc gia, rõ ràng đây là thời điểm để Giải Bóng rổ Vô địch Quốc gia tỏa sáng và thu hút sự chú ý. Tuy nhiên, mong rằng VBF sẽ có sự đầu tư lớn hơn cho giải đấu số một của Liên đoàn, để nó không còn chịu cảnh le lói như suốt những năm đã qua.