Đội tuyển Bắc Ireland đã tiến đến tận vòng tứ kết World Cup 1958 ngay trong lần đầu tiên tham dự sân chơi này sau một trận đấu quả cảm với ĐKVĐ Tây Đức.
Tại giải đấu năm đó trên đất Thụy Điển, đội tuyển Bắc Ireland đã thua một trận và thắng một trận trước khi gặp đội tuyển Tây Đức ở lượt đấu cuối cùng của vòng bảng. Hôm nay, lịch sử đã tái diễn khi các cầu thủ Bắc Ireland một lần nữa phải vượt qua thử thách của những người Đức cũng đang là các nhà ĐKVĐ thế giới để nuôi hy vọng vượt qua vòng bảng ngay trong lần đầu tiên tham dự một vòng chung kết EURO. Liệu thầy trò HLV Michael O'Neill có thể làm tái lập lại kỳ tích năm xưa?
Trên thực tế, EURO 2016 mới là lần đầu tiên đội tuyển Bắc Ireland tham dự ngày hội bóng đá lớn nhất châu Âu. Nhưng trước đó, đội bóng của đất nước có dân số chưa đến 2 triệu người này từng có đến 3 lần được tận hưởng không khí của World Cup. Trong đó, thành tích vào đến tứ kết World Cup 1958 vẫn được xem là niềm tự hào lớn nhất của nền bóng đá Bắc Ireland.
Với thành tích giành quyền tham dự World Cup 1958, Bắc Ireland đã thiết lập kỷ lục quốc gia có dân số thấp nhất nhất giành quyền tham dự World Cup. Kỷ lục này được duy trì cho đến tận năm 2006, thời điểm đội tuyển Trinidad & Tobago gây sốc khi giành quyền đến Đức dù nền bóng đá của nước này không thật sự phát triển và dân số của họ cũng chỉ có vỏn vẹn 1,1 triệu người.
Trước thềm World Cup 1958, đội tuyển Bắc Ireland không được đánh giá cao so với các đối thủ cùng bảng đấu là Tây Đức, Tiệp Khắc và Argentina. Trong khi Tây Đức vẫn giữ được bộ khung từng giúp họ lên ngôi vô địch thế giới 4 năm trước đó như Hort Eckel Helmut Rahn, Fritz Walter, ... thì Argentina cũng được xếp vào hàng những ứng cử viên nặng ký cho chức vô địch của giải đấu với chân sút tài năng Oreste Omar Corbatta. Đội bóng còn lại ở bảng đấu này là Tiệp Khắc, một trong những đội bóng giàu truyền thống bậc nhất thế giới vào thời điểm ấy.
Mặc dù vậy, các cầu thủ Bắc Ireland cũng được coi là một ẩn số khó lường của bảng đấu. Đội hình của họ vào thời điểm ấy có một số cái tên đáng chú ý như Harry Gregg, thủ môn xuất sắc của Man Utd và cũng là một trong những người sống sót trong thảm họa máy bay Munich 1958 , hay Danny Blanchflower, đội trưởng của đội tuyển Bắc Ireland kiêm Tottenham đã giành cú đúp danh hiệu trong nước vào mùa giải 1960/61. Ngoài ra còn có thể kể đến,tiền đạo Peter McParland của Aston Villa hay tiền đạo Wilbur Cush thuộc biên chế của Leed Utd.
Rõ ràng, không phải vô cớ mà họ lại vượt qua cả Italia và Bồ Đào Nha ở vòng loại để đặt chân đến Thụy Điển. Trong đó, chiến thắng quyết định 2-1 trước Italia ở thủ đô Belfast trong lượt trận cuối cùng vẫn là một trong những cột mốc quan trọng nhất bóng đá Bắc Ireland được chiếu đi chiếu lại trên truyền hình mỗi khi đội tuyển nước này tham dự các giải đấu lớn.
Vào thời điểm ấy, Italia đang có phong độ rất tốt khi mới vùi dập Bồ Đào Nha 3 bàn không gỡ trong trận đấu diễn ra tại Roma vào ngày 22/12/1957. Chiến thắng này giúp "đoàn quân áo Thiên thanh" vươn lên dẫn đầu bảng H và chỉ cần 1 điểm ở trận đấu cuối cùng là giành vé đến Thụy Điển.
Nhưng Bắc Ireland cũng không dễ bị bắt nạt. Một tháng trước khi diễn ra trận đấu quyết định tại vòng loại World Cup 1958, Bắc Ireland đã xuất sắc cầm chân Italia nhờ hai bàn thắng của tiền đạo Wilbur Cush trong trận đấu giao hữu tai tiếng tại Belfast khi NHM đội chủ nhà lao xuống sân tấn công các cầu thủ Italia vì cho rằng họ cố tình chơi xấu để chiến thắng.
Trận đấu kết thúc trong cảnh đội trưởng Bắc Ireland Danny Blanchflower kêu gọi các đồng đội che chắn cho các cầu thủ Italia rời sân, trong khi cảnh sát phải nỗ lực hết sức để ngăn cản đám đông đang giận dữ. Và không biết có phải do bị ảnh hưởng bởi chuyện này hay không mà đội tuyển Italia đã để thua 1-2 trước Bắc Ireland trong trận đấu diễn ra sau đó một tháng.
Chỉ sau 28 phút, lần lượt Jimmy McIlroy và Wilbur Cursh ghi bàn giúp đội chủ nhà vươn lên dẫn trước 2-0. Pha lập công trong hiệp hai của Dino da Costa là không đủ để giúp Italia giành điểm. Thất bại này khiến Italia có lần đầu tiên và cũng là lần duy nhất không đủ điều kiện tham dự World Cup tính cho đến thời điểm hiện tại.
Video trận Ireland 2-1 Italia tại vòng loại World Cup 1958
Trở lại với hành trình của đội tuyển Bắc Ireland tại vòng chung kết World Cup 1958, Harry Gregg và đồng đội đã có sự khởi đầu như mơ ngay trong lần đầu tiên ra "biển lớn". Chiến thắng tối thiểu 1-0 trước Tiệp Khắc nhờ pha lập công duy nhất của Wilbur Cursh giúp Bắc Ireland chễm chệ trên ngôi đầu bảng A cùng đội tuyển Đức sau lượt đấu đầu tiên.
Tuy nhiên, mọi chuyện đã thay đổi quá nhanh, thất bại 1-3 trước Argentina ở lượt đấu thứ hai khiến Bắc Ireland đánh mất vị trí thứ 2 vào tay chính đối thủ này và gần như không còn cơ hội đi tiếp khi phải đối mặt với đội đầu bảng và cũng là các nhà ĐKVĐ thế giới vào thời điểm ấy, đội tuyển Đức.
Nhưng một lần nữa, bất ngờ đã xảy ra khi Argentina bị Tiệp Khắc vùi dập đến 6-1. Kết quả này sẽ giúp Tiệp Khắc lọt vào tứ kết, nếu Bắc Ireland thất bại trước đội tuyển Tây Đức. Và thực tế thì hầu hết mọi người đều nghĩ như vậy, ngoại trừ các cầu thủ và NHM Bắc Ireland.
Dĩ nhiên, chỉ có quyết tâm thôi là chưa đủ để giúp Bắc Ireland có điểm trước Tây Đức hùng mạnh. Chính phong độ xuất sắc của thủ môn Harry Gregg và tiền đạo Peter McParland mới là nguyên nhân khiến đội tuyển Tây Đức bị cầm chân với tỷ số 2-2 trong một trận đấu mà họ đã tạo ra vô số cơ hội để ghi bàn.
Video trận Bắc Ireland 2-2 Tây Đức tại vòng bảng World Cup 1958
Tuy nhiên, chỉ có hai lần Harry Gregg bị khuất phục bởi Hans Schaefer và Helmut Rahn. Đó là một trong những màn trình diễn để đời của Gregg giúp anh dành được danh hiệu thủ môn xuất sắc nhất của giải đấu. Trong khi đó, McParland lại thể hiện khả năng săn bàn nhạy bén đáng kinh ngạc khi hai lần lập cú đúp đưa đội nhà vượt lên dẫn trước, trước khi bị gỡ hòa vào những phút cuối trận.
Kết quả này buộc Tiệp Khắc và Bắc Ireland phải thi đấu play-off để chọn ra đội bóng thứ hai của bảng A cùng đội tuyển Đức tiến vào vòng tứ kết. Và một lần nữa, Peter McParland lại trở thành người hùng của đội tuyển Bắc Ireland khi ghi cả 2 bàn thắng giúp đội nhà lội ngược dòng trước Tiệp Khắc. Trong đó bàn thắng ấn định kết quả chung cuộc được ghi trong hiệp phụ thứ nhất của trận đấu.
Đến đây thì chúng ta không thể không khen ngợi tinh thần chiến đấu quả cảm của các cầu thủ Bắc Ireland. Trước khi bước vào trận đấu sinh tử với Tiệp Khắc, họ đã mất thủ môn tốt nhất của mình là Harry Gregg gặp chấn thương trong trận hòa quả cảm với đội tuyển Tây Đức. Cầu thủ thế chỗ của Gregg là Norman Uprichard cũng dính chấn thương mắt cá vào đầu trận này, nhưng vẫn nén đau để thi đấu.
Tình hình càng trở nên tồi tệ hơn nữa khi Uprichard bị gãy tay trong một pha va chạm mạnh với cầu thủ Tiệp Khắc. Nhưng thay vì rời sân để nhường chỗ cho một thủ môn bất đắc dĩ, Norman Uprichard vẫn bắt hết cả thời gian thi đấu của hiệp phụ với một bàn tay không lành lặn. Đó thực sự là một kỳ tích mà người dân Bắc Ireland vẫn nhắc đi nhắc lại trong niềm tự hào vô bờ bến.
Video trận Bắc Ireland 2-1 Tiệp Khắc ở trận play-off vòng bảng World Cup 1958
Và dù sau đó các cầu thủ Bắc Ireland có phải dừng bước tại tứ kết trước đội tuyển Pháp thì họ vẫn được chào đón như các nhà vô địch khi trở về nước. Rõ ràng, Harry Gregg và đồng đội đã cố gắng làm hết sức có thể và thất bại trước một đội bóng sở hữu tiền đạo Just Fontaine đang giữ kỷ lục ghi bàn nhiều nhất tại một kỳ World Cup (13 bàn) không phải là một việc gì đáng xấu hổ.
Chia sẻ về chiến công đầy tự hào này, đội trưởng Danny Blanchflower cho biết: "Trước khi giành quyền đến World Cup, chúng tôi đã nghĩ về những kỳ nghỉ chứ không ngờ đội bóng của mình lại có thể tiến sâu ở một giải đấu lớn như World Cup. Chính vì thế mà toàn đội đã hạnh phúc đến phát điên khi đạt được một kỳ tích mà chưa bao giờ chúng tôi nghĩ rằng mình có thể làm được".
Thậm chí, nếu không phải rơi vào một giải đấu có sự tham dự của hai cầu thủ vĩ đại nhất ở thời kỳ đó là Pele và Just Fontaine thì có lẽ thành tích của đội tuyển Bắc Ireland sẽ không chỉ dừng lại ở vòng tứ kết.