Nếu nhìn vào tiểu sử Yao Ming, những bước tiến của ngôi sao này sẽ chẳng có gì bất ngờ. Có bố cao 2m05, mẹ cao 1m82 và đều là những trung phong bóng rổ nổi tiếng, con đường phát triển của Yao Ming dường như đã được lập trình sẵn.

Tuy nhiên mặt trái tuổi thơ của Yao Ming đã được tiết lộ trong cuốn sách mang tên Chiến dịch Yao Ming của nhà báo Brook Larmer của Newsweek. Ông từng có nhiều năm làm việc tại Trung Quốc và Liên Xô cũ để nghiên cứu về quá trình phát triển thể thao của các nước Xã hội chủ nghĩa.

Larmer không ngần ngại gọi Yao Ming là một sản phẩm của chương trình đào tạo khắc nghiệt và cổ hũ, nơi triệt tiêu đi những khát vọng và sự tự do của một đứa trẻ. Thông qua cuốn sách, hãy cùng tìm hiểu về cậu bé Yao Ming với khát vọng trở thành một nhà lịch sử học.

Vào những năm 1970, Yao Zhiyuan được ghi nhận là người đàn ông cao nhất Thượng Hải với chiều cao đạt 2m05. Những chuyên gia thể thao phát hiện ra người đàn ông này rất muộn, vì vậy dấu ấn chuyên môn của trung phong đội tuyển Thượng Hải không có gì quá đặc biệt.

Tuy nhiên giới chức thể thao Trung Quốc đã nhanh chóng tìm ra cách tận dụng chiều cao của Yao Zhiyuan, ông được khuyến khích kết hôn với Fang Fengdi, nữ đội trưởng đội tuyển quốc gia Trung Quốc, người sở hữu chiều cao 1m82.

Mục đích của cuộc kết hôn này được miêu tả như một chương trình nhân giống, để rồi khi Yao Ming ra đời anh lập tức trở thành tâm điểm, được nuôi dưỡng và rèn luyện theo một quy trình đặc biệt.

Chứng kiến sự khắc nghiệt của thể thao thời bấy giờ, bản thân cũng là người trải qua những cay đắng đó, cha và mẹ của Yao Ming quyết liệt phản đối, nhưng tất cả đều vô nghĩa.

Những ràng buộc về công việc, chế độ,... khiến họ không có cách thay đổi số phận. Yao Ming vì thế cũng không còn sự lựa chọn, năm 8 tuổi cậu bé này được đưa tới trại huấn luyện với cường độ cao cùng kỷ luật thép quân đội.

Tuy nhiên Yao Ming không có một chút yêu thích bóng rổ, đam mê lớn nhất của cậu bé này là đọc những cuốn sách lịch sử quân sự và muốn trở thành một chuyên gia. Nhưng rõ ràng khát vọng của một cậu bé lớp 3 không thể đi ngược với những gì đã được lập trình sẵn dành cho Yao Ming.

Năm lớp 6, ở tuổi 12 Yao Ming đã cao hơn mẹ và gần bằng cha, cậu bé đạt con số 2m04 và trở thành VĐV trọng điểm được đào tạo đặc biệt. Sau cùng những bước đi của thể thao Trung Quốc đã đưa Yao Ming phát triển theo đúng quỹ đạo.

Không thể phủ nhận Yao Ming cuối cùng đã có tất cả, anh để lại dấu ấn đặc biệt trong lịch sử NBA nói riêng và bóng rổ thế giới nói chung. Giờ đây tiền tài và địa vị là những thứ bao bọc xung quanh Chủ tịch Liên đoàn bóng rổ Trung Quốc, với khối tài sản lên tới 120 triệu đô la Mỹ.

Tuy nhiên từng đó để đánh đổi ước mơ, lựa chọn đi theo công việc mình không mong muốn có đáng hay không? Câu trả lời chắc hẳn chỉ một Yao Ming biết!