Lò đào tạo trứ danh La Masia từng là niềm tự hào của Barcelona suốt thời Pep Guardiola, nhưng từ khi Luis Enrique ngồi vào ghế chỉ đạo mọi thứ đã khác. Giờ thì tương lai của La Masia lại bị đặt dấu hỏi khi chưa biết ai sẽ thay Enrique mùa tới...

Hệ thống đào tạo trẻ của Barcelona đã sản xuất vô số tài năng đẳng cấp thế giới trong thập kỷ qua. Nó cung cấp cơ sở để tạo nên đội bóng có lẽ được coi là tốt bậc nhất trong lịch sử.

Pep Guardiola hơn ai hết là biểu tượng cho sự thành công của La Masia. HLV xứ Catalan này chính là tài năng lớn đầu tiên xuất hiện từ lò đào tạo huyền thoại và sau đó xây dựng đội ngũ của mình xung quanh những học viên tốt nghiệp từ Học viện, mà nổi bật nhất phải kể đến Victor Valdes, Carles Puyol, Gerard Pique, Andres Iniesta, Xavi, Pedro và Lionel Messi.

La Masia những năm qua không còn sản xuất ra những tài năng lớn như trước 

Đó là triết lý hoàn hảo khi một HLV phát huy truyền thống của CLB. Pep thông qua hệ thống đào tạo trẻ, tìm kiếm những gương mặt triển vọng, đưa họ vào đội Barcelona B và sau đó là đội hình chính. Điều quan trọng nằm ở chỗ, nhóm cầu thủ này được đào tạo. phát triển cùng một phong cách chơi, triết lý, một ý thức hệ nhất định.

Sau khi giành 14 trong tổng số 19 danh hiệu dưới kỷ nguyên Guardiola, Barcelona đã duy trì tính liên tục này với Tito Vilanova trong năm 2012. La Masia làm nên lịch sử vào ngày 25/11/2012 ở trận Barcelona thắng Levante 4-0, với 11 cầu thủ xuất thân từ học viện xuất hiện cùng nhau trên sân trong một giờ sau khi Martin Montoya thay thế Dani Alves ở hiệp đầu tiên.

Đội hình của Barcelona năm 2012 gồm rất nhiều thành viên của La Masia 

Đó là đỉnh cao của La Masia. Nhưng chỉ hơn 4 năm sau, tình hình lại rất khác. Barcelona bị cấm chuyển nhượng trong năm 2015 do vi phạm trong việc ký kết với các cầu thủ trẻ và người hâm mộ sau đó giơ biểu ngữ trên sân Nou Camp với nội dung “Đừng động vào La Masia!”.

Có vẻ như Luis Enrique đã làm điều đó theo đúng nghĩa đen. Trên thực tế, Enrique miễn cưỡng tin tưởng vào sản phẩm “cây nhà lá vườn”.

Trong trận thắng Leganes hôm 20/2 vừa qua, chỉ có 3 cầu thủ của lò La Masia góp mặt trong đội hình xuất phát là Roberto, Rafinha và Messi.

Và đặc biệt Enrique đã hướng Barcelona chơi tấn công trực tiếp hơn là theo đuổi hình mẫu tiqi-taca.

"Khi các đối thủ gây sức ép cao bên phần sân chúng tôi và nếu chúng tôi có thể ghi bàn từ 2đường chuyền, tại sao chúng ta nên từ chối khả năng đó?", Enrique giải thích về lựa chọn lối chơi trực diện của mình.

Rốt cuộc, cho đến nay chỉ có ngoại lệ là Rafinha (người Enrique làm việc cùng một mùa tại Celta Vigo) và Sergi Roberto (đã là một thành viên của đội hình một khi ông đến năm 2014) chiếm được suất trong danh sách đội hình một.

Những sản phẩm của La Masia như Sergi Samper đã bị Enrique "hắt hủi" 

Luis Enrique ưu tiên kết quả và dường như chỉ quan tâm làm mọi cách để thực hiện nó. Hồi mùa Hè năm ngoái, ông để cho Sergi Samper - vốn được đánh giá cao - ra đi theo dạng cho mượn và thay vào đó chi 35 triệu euro mua Andre Gomes. Tương tự, trong khi Paco Alcacer được đem về với giá 30 triệu thì tiền đạo trẻ Munir El Haddadi lại phải rời Nou Camp.

Hồi đầu tháng 2, ở chuyến làm khách trước Atletico, Enrique sử dụng cả 3 tiền vệ (Rakitic, Mascherano, Gomes) không phải thành viên của La Masia, một sự kiện chưa từng có kể từ mùa giải 2007/08, khi Frank Rijkaard dẫn dắt Barca thi đấu với Mallorca với một hàng tiền vệ gồm Edmilson, Toure và Deco.

Dĩ nhiên HLV là người có tiếng nói cuối cùng, nhưng quyết định của Enrique đã đi ngược lại "truyền thống La Masia".

Những câu hỏi luôn được đặt ra là tại sao ông không sử dụng La Masia, liệu Samper và Munir có tệ hơn so với Gomes và Alcacer?

Enrique có triết lý về lối chơi khác với người tiền nhiệm Guardiola 

Một thực tế đáng báo động, trong số 21 cầu thủ ở Barca B mùa này, chỉ có 12 đủ điều kiện khoác áo đội tuyển U21 quốc gia và 2 là trên 25 tuổi. Đó là lý do tại sao đội trẻ không còn cung cấp nhiều cầu thủ cho đội 1.

Giải thích về điều này, một cựu thành viên trong ban huấn luyện La Masia cho rằng, Barcelona ngày nay chỉ quan tâm đến những cầu thủ mạnh mẽ, cơ bắp, ưu tiên về thể lực hơn là kỹ thuật. Nói cách khác, Barca B chơi với mục đích giành chiến thắng và họ làm như vậy với các cầu thủ không phải ở độ tuổi cho việc phát triển.

Có lẽ, người hâm mộ cũng hiểu rằng, lỗi đâu chỉ thuộc về Enrique và sự thật là La Masia hiện nay và trong tương lai sẽ không thể sản xuất và cung cấp cho Barcelona những "Messi, Xavi, Iniesta mới" nữa.