Nói một cách ví von, đua xe đạp lòng chảo là hình thức đua xe công thức 1 với chi phí thấp hơn. Đua xe đạp lòng chảo là sự kết hợp của tốc độ, chiến thuật và một chiếc xe đạp tốt.

Đua xe đạp lòng chảo là một trong những môn thể thao hấp dẫn nhất tại Olympic. Không khí trong nhà thi đấu luôn rộn ràng, náo nhiệt không kém trường đua F1 khi khán giả xem các tay đua đạp xe với tốc độ "xé gió".

Cạo lông chân để chạy nhanh hơn trên đường đua lòng chảo

Mark Cavendish, một trong những tay đua xe đường trường có cú nước rút xuất sắc nhất thế giới cũng là nhờ những buổi luyện tập đạp xe trong nhà. Cua-rơ người Anh này đã có 30 lần thắng chặng Tour de France, thành tích xuất sắc thứ hai trong lịch sử giải đua xe lâu đời của Pháp. 

Các tay đua khi đã tập đua lòng chảo thường có xu hướng đạp với số vòng quay (cadence) lớn hơn so với khi đạp xe trên đường trường. Cadence khi đạp xe lòng chào vào khoảng 110-130 vòng/phút, so với đạp xe đường trường trung bình vào khoảng 90 vòng/phút. 

“Xe đạp dùng cho đua lòng chảo không có phanh, chỉ có 1 số nên không có cơ chế thả trôi (freewheel). Chính vì cấu tạo như vậy, người chơi sẽ cải thiện được kỹ năng điều khiển xe một cách nhanh chóng”, Laura Trott - nhà VĐ nữ Olympic giải thích.

Để đạt được tốc độ cao nhất, ngoài xe đạp được chế tạo bằng vật liệu carbon siêu nhẹ với kiểu dáng thiết kế khí động học, các VĐV còn mặc bộ skinsuit bó sát cơ thể,  thậm chí còn phải cạo lông chân để triệt tiêu sức cản.

“Luyện đạp xe lòng chảo là biện pháp tốt để bạn học cách điều khiển xe thật thuần thục mà không cần phải quá phụ thuộc vào bộ số và phanh”, Rob Hayles, VĐTG đua xe đạp trong nhà 2005 nhận xét. 

Một số nước có những địa điểm cho thuê xe đạp lòng chảo và đường đua để tập luyện hoặc trải nghiệm. Ví dụ ở Anh, giá thuê đường đua 1 giờ gần 15 bảng, 2 giờ hơn 21 bảng. Người chơi cần thuê xe, giày khoảng vài bảng mỗi món, còn nón và găng tay được cung cấp miễn phí.

Nhiều tay đua đường trường thường chỉ đạp nhấn pedal hướng lên rồi hướng xuống, nhưng đạp xe lòng chảo sẽ dạy bạn cách đạp pedal xoay 360 độ nhiều nhất có thể. Bạn không thể nào vào đường đua lòng chảo chỉ để thư giãn. Một khi đã nhấn pedal, mọi thứ từ guồng quay, nhịp tim, tốc độ được đẩy lên mức cao nhất. 

Đường đua lòng chảo (trong nhà)

Xe dùng cho đua lòng chảo

Một chiếc xe đạp được gắn mác đạt tiêu chuẩn của UCI (Hiệp hội xe đạp quốc tế) có giá khoảng hơn 2.500 USD.

 Các nội dung thi ở Olympic 2016

I. Đua nước rút: 4 môn (8 bộ huy chương nam/nữ)

1. 1. Sprint cá nhân nam/nữ:

Rút theo kiểu đối đầu tay đôi từng cặp. Các cặp sẽ đua 2 lượt, mỗi lượt 3 vòng. Thứ tự xuất phát được bố trí luân phiên.

2. Sprint đồng đội nam/nữ:

Hai đội xuất phát từ 2 bên sân đối diện nhau. Nam (đội 3 người) đạp 3 vòng, mỗi VĐV kéo 1 vòng. Nữ (đội 2 người) chạy 2 vòng. VĐV đầu kéo 1 vòng, VĐV còn lại sẽ rút vòng cuối. 

Hai đội xuất phát từ 2 bên sân. Nam (đội 4 người) đạp 16 vòng, tương đương 4km. Tính kết quả của VĐV thứ 3. Do vậy, về chiến thuật, đội nam có thể hy sinh 1 VĐV kéo đến khi “cạn xăng” cho đến những vòng cuối. Nữ (đội 3 người) đạp 12 vòng, tương đương 3km.

Keirin có xuất xứ từ Nhật Bản, tiếng Nhật có nghĩa là “đua xe đạp”. Mỗi lượt có 6 VĐV, đua 2km (tương đương 8 vòng sân) và chỉ đua nước rút ở 600 cuối. Ở 1.400m đầu, các VĐV đạp xe theo thứ tự (nhờ bốc thăm) đi sau trọng tài chạy chiếc xe mô tô hay xe đạp có gắn máy dẫn trước gọi là derny.

Trọng tài tăng tốc dần cho tới khi còn 600m cuối (lúc này tốc độ khoảng trên 50km/h) thì dạt sang một bên. Các VĐV rút cho tới vạch đích. Tốc độ của các VĐV có thể lên tới 70km/h khi cán đích.

1. Flying lap: chạy rút 1 vòng

2. Points race: chạy vòng tính điểm, nam 30km, nữ 20km

3. Elimination race

4. Individual Pursuit: nam 4.000m, nữ 3.000m

5. Scratch race

6. Time trial: nam 1.000m, nữ 500m

Đội tuyển Anh hiện đang thống trị môn đua xe đạp lòng chảo. Trong 2 kỳ Olympic gần nhất (2008, 2012), ĐT Anh đều giành được 7/10 bộ huy chương.

Clip Laura Trott giành HCV nội dung omnium (nữ) tại Olympic 2012: