Đã từ lâu, Toronto Raptors luôn là một đội bóng “bị bỏ quên”. Có thời gian vì Toronto Raptors không sở hữu một lối chơi thực sự bắt mắt, có thời gian thì Raptors luôn là một đội bóng hay bị “chết ngạt” ở giai đoạn Post-Season.

Nếu như bạn không phải là một Fan thường xuyên theo dõi các đội bóng của Miền Đông của NBA, mỗi khi nhắc đến khu vực này có lẽ bạn chỉ nghe đến LeBron James, Cleveland Cavaliers và “phần còn lại”. Mùa này có thể người ta sẽ nhắc thêm đến Kyrie Irving và Boston Celtics, nhưng Raptors vẫn bị xếp vào “phần còn lại” đã tồn tại sau bao nhiêu năm.

Toronto Raptors chưa từng được xem là một đội bóng đủ sức cạnh tranh cúp vô địch hay một ứng cử viên cho suất duy nhất đại diện Miền Đông để vào NBA Finals, nhưng mọi chuyện có thể sẽ thay đổi kể từ mùa giải năm nay.

Nhìn vào bảng xếp hạng Miền Đông ở thời điểm hiện tại, Toronto Raptors đang đứng đầu với khoảng cách 4,5 trận so với đội thứ hai là Boston Celtics và bỏ xa nhóm bám đuổi phía sau đến 10 trận.

Nếu có một đội có thể so sánh với Raptors ở một Miền Tây nhận được nhiều sự chú ý của NHM hơn, đó chỉ có thể là San Antonio Spurs của những mùa trước đây.

San Antonio Spurs luôn rất im tiếng, lặng lẽ thắng từ trận này đến trận khác, tận dụng tối đa ưu thế sân nhà và thường chỉ xếp sau những đội bóng được coi là bất khả chiến bại như Houston Rockets hay Golden State Warriors.

Toronto Raptors mùa này cũng vậy. Thành tích của Raptors hiện đang là 50-17, chỉ thua đúng Houston Rockets (53-14), Golden State Warriors (52-16) và thành tích sân nhà của họ đang là 28-5, đứng đầu toàn NBA tính thới thời điểm này (xếp sau là Rockets, Warriors và Wolves).

Giống như San Antonio Spurs, điều mà Toronto Raptors đang mang đến với NBA là sự ổn định. Họ đều đặn góp mặt tại vòng Playoffs, luôn kết thúc mùa giải với 50 trận thắng trong 3 mùa gần đây (mùa này đã cán mốc 50 trận) và quan trọng nhất, Raptors là một đội ngũ được vận hành tốt, Draft tốt, phát triển tốt và tạo nên một hệ thống vô cùng ăn khớp giữa các cầu thủ với nhau.

Nhưng trước khi đến với nguyên nhân vì sao Toronto Raptors đang dần trở thành một con khủng long đáng sợ thực sự, hãy cùng nhớ lại vì sao Raptors lại bị người ta chê bai hoặc xem nhẹ đến vậy.

Bỏ sang một bên những yếu tố thu hút truyền thông của LeBron James, Kyrie Irving hay Cleveland Cavaliers, Toronto Raptors khoảng 10 mùa giải trở lại đây là một thảm họa.

Sau kỷ nguyên của Chris Bosh và xa hơn nữa là Vince Carter, Toronto Raptors luôn chật vật ở khu vực giữa bảng xếp hạng. Trong tầm 5 mùa giải trở lại đây khi DeMar DeRozan và Kyle Lowry đạt đến độ chín, Raptors cũng chỉ đủ để vươn lên tầm một đội bóng tốt với khoảng 49-53 trận thắng một mùa chứ chưa thể trở thành một đội bóng mạnh..

Nguyên nhân cho việc này cũng như việc Raptors bị loại trong 4 năm liên tiếp tại Playoffs nằm ở hai vấn đề chính. Đầu tiên, họ phụ thuộc quá nhiều vào hàng công và đúng nghĩa thi đấu theo phong cách “lấy công bù thủ”. Thứ hai, Raptors không có một dàn cầu thủ dự bị đủ tốt để giữ được thế trận mỗi khi các cầu thủ chính ra sân nghỉ.

Thêm một vấn đề phụ nữa đối với Toronto Raptors đó là họ phụ thuộc quá nhiều vào nỗ lực cá nhân trong phong cách tấn công. Số lần sử dụng phương án Isolation (1 đấu 1) và Two-man-Game (xoay quanh Kyle Lowry và DeMar DeRozan) là quá áp đảo so với việc chạy các bài tấn công chiến thuật khác.

Những vấn đề này lại càng trở nên tồi tệ hơn trong vòng Playoffs khi các đội phải liên tục gặp nhau trong nhiều lượt trận, dẫn đến việc bắt bài dễ hơn. Từ đây, danh hiệu “Những ông vua chết ngạt trong vòng Playoffs” đã được gán cho Raptors và họ sẽ chẳng bao giờ nhận được sự tôn trọng đủ lớn dù thành tích ở Regular Season có tốt đến chừng nào.

Tuy nhiên câu chuyện về Toronto Raptors mùa này đã khác.

Triết lý tấn công hoàn toàn mới 

Biết rằng chiến thuật Isolation là quá dễ đoán và DeMar DeRozan cũng sẽ không thể đóng vai một Kobe Bryant phiên bản Raptors mãi được, vì vậy HLV Dwane Casey đã chấp nhận thay đổi và mang lại một triết lý tấn công hoàn toàn mới.

Các bài Isolation của DeRozan và Raptors vẫn được sử dụng vì vẫn tương đối hiệu quả (đứng thứ 3 toàn NBA về số điểm trong 1 lần thực hiện Isolation, xếp sau Houston Rockets và L.A. Clippers), tuy nhiên tần suất của chúng trong lối đánh của Raptors đã giảm đi rất nhiều.

Thay vào đó, một lối chơi đồng đội hơn rất nhiều đã được áp dụng. Bất kỳ cầu thủ nào ở trên sân cũng đều sẵn sàng thực hiện thêm một đường chuyền để hướng bóng tới đồng đội trống trải hơn, tạo ra những đường Ball Movement không khác gì San Antonio Spurs cả.

Nếu như cũng là pha bóng này ở mùa trước, Kyle Lowry sẽ cố gắng một mình lên rổ khó thì giờ đây dưới tư cách là một người lĩnh xướng hàng công, anh đã chuyền bóng, tạo thành một tình huống luân chuyển bóng vô cùng đẹp mắt. Ngay cả DeRozan cũng đưa ra một đường chuyền cho Valanciunas thay vì tự mình lên rổ với 2 người kèm bên dưới.

Hiện tại, đội bóng của DeMar DeRozan đang đứng thứ 7 toàn NBA về số lần assist có được với gần 24 assists mỗi trận. Đây là một bước nhảy vọt đối với Toronto Raptors khi trong 2 mùa gần nhất, họ lần lượt đứng thứ 29 và 30 toàn NBA với chỉ 18,7 và 18,5 assists/trận.

Một lần nữa, chúng ta có thể thấy một pha tấn công đậm chất San Antonio Spurs thời đỉnh cao  được thực hiện bởi Toronto Raptors, một đội bóng đứng chót NBA về assist mùa giải trước.

Nhưng từ video này, có một điều đáng chú ý đó là không có Lowry hay DeRozan trên sân nhưng Raptors vẫn thi triển lối chơi một cách vô cùng kỷ luật. Từ đây dẫn đến điểm mạnh thứ hai của Toronto Raptors.

Hàng dự bị… số 1 NBA

Đội hình hai của Toronto Raptors đang đứng đầu toàn NBA và đây không phải chuyện đùa. Ở video trên, đội hình của Raptors bao gồm Fred VanVleet, CJ Miles, Pascal Skiakam, Jakob Poeltl và Delon Wright.

Đây là đội hình hai của Toronto Raptors, đội hình mang về chỉ số hiệu quả Net Rating cao nhất trong số các đội hình chơi trên 100 phút tại NBA mùa này với chỉ số +24,9. Nhóm 5 cầu thủ này thậm chí còn có Net Rating cao hơn đội hình Tyus Jones, Taj Gibson, Jimmy Butler, Karl-Anthony Towns và Andrew Wiggins.

Ngoài CJ Miles là một cầu thủ lão luyện tại NBA với 12 năm kinh nghiệm thi đấu, cả 4 cầu thủ còn lại đều là cầu thủ trẻ và được Toronto Raptors chọn tại NBA Draft hoặc ký hợp đồng từ đầu mùa 2016-17 (trừ Delon Wright từ mùa 2015-16). Điều này chứng tỏ ban huấn luyện của Raptors đã “nuôi quân” và “rèn quân” tốt như thế nào trong hai năm qua.

Delon Wright với trận đấu ghi 25 điểm và 13 rebounds.

Với hai cầu thủ đều có khả năng dẫn dắt lối chơi là CJ Miles và Fred VanVleet, đội hình dự bị này có rất nhiều cách đề thi triển tấn công, nhất là với khả năng dứt điểm từ trong ra ngoài vô cùng đa dạng.

Fred VanVleet với trận đấu Top Performance trước Cleveland Cavaliers 

Bên cạnh đó cả VanVleet hay CJ Miles đều có thể có những trận đấu chơi bùng nổ. Đây sẽ là một vũ khí vô cùng quan trọng bên cạnh sự ổn định của Skiakam, Poeltl hay Delon Wright

CJ Miles bùng nổ với 6 quả 3 điểm, ghi 24 điểm với 8-11 FG

Chính sự xuất sắc của dàn dự bị 5 người này, HLV Dwane Casey đã có thể giảm số phút thi đấu của DeMar DeRozan và Kyle Lowry xuống mà không gây ảnh hưởng đến kết quả trận đấu. K-Low đang có số phút thi đấu thấp nhất kể từ mùa giải 2012-13, trong khi con số 40 phút mỗi trận của DeRozan chỉ cao hơn đúng mùa giải Rookie vào năm 2009.

Với một hàng cầu thủ dự bị thi đấu vô cùng ăn khớp và ổn định. Toronto Raptors hướng đến giải quyết vấn đề cuối cùng và cũng có thể là vẫn đề lớn nhất, đó chính là dấu hỏi về khả năng phòng ngự.

Khi phòng thủ tốt cũng trở thành một vũ khí

Toronto Raptors là một trong số ít những đội có chỉ số tấn công (Offensive Rating) và chỉ số phòng thủ (Defensive Rating) đều đứng trong Top 4 ở NBA thời điểm hiện tại. Riêng về phòng thủ, Raptors đang có chỉ số phòng thủ 105,2 điểm - đủ để họ đứng thứ 4 toàn NBA (xếp sau Boston Celtics, San Antonio Spurs và Utah Jazz).

Trong 4 mùa giải gần đây, chỉ số phòng ngự của Toronto Raptors từ xếp hạng 25 toàn NBA vào mùa giải 2014-15 đã lên hạng 11 trong hai mùa giải gần đây nhất trước khi đạt đến vị trí thứ 4 ở mùa này. Đây là một trong những nguyên nhân chính giúp Toronto Raptors đang ngồi chễm chệ trên vị trí số 1 Miền Đông với chỉ 17 trận thua từ đầu mùa.

Đây là một nỗ lực của cả một tập thể, tuy nhiên không thể không nhắc đến một vài cá nhân nổi bật. Toronto Raptors mùa này đang có trung bình 8,1 steals mỗi trận, đây là con số cao thứ nhì trong hơn 15 năm qua của Toronto Raptors và đủ để đôi bóng Canada xếp thứ 10 trên 30 đội tại NBA.

Sau DeMar DeRozan và Kyle Lowry dẫn đầu về cướp bóng, Fred VanVleet là người xếp thứ ba. Pha bóng dưới đây chính là những gì thể hiện rõ nhất sự năng nổ trong phỏng ngự của VanVleet.

Dẫn bóng qua nửa sân là một nhiệm vụ “có thể nhắm mắt vẫn làm được” của Chris Paul, một cầu thủ có chỉ số turnover rất thấp. Nhưng chính chất nhiệt của Fred VanVleet liên tiếp gây khó khăn cho CP3 và kết quả là một đường chuyền không có địa chỉ, dẫn đến một pha ghi điểm cho Toronto Raptors.

Trẻ, năng nổ và nhiệt huyết là những tố chất rất đáng quý ở những cầu thủ mới gia nhập NBA và ngoài VanVleet, Toronto Raptors còn sở hữu Jakob Poeltl.

Một Block-Party của Jakob Poeltl trong cuộc đối đầu với Cavaliers

Jakob Poeltl hiện đang là cầu thủ dẫn đầu toàn bộ Toronto Raptors về số lần blocks, nhỉnh hơn một chút so với Serge Ibaka và giúp đưa Raptors trở thành đội có số block mỗi trận đứng thứ 2 toàn NBA với 6,0 blocks/trận (xếp sau Golden State Warriors với 7,8 blocks/trận).

Để trở thành một trong những đội bóng Top-3 hiện nay tại NBA, Toronto Raptors cần một nỗ lực mang tính tập thể và đó chính là những gì họ có được ở mùa giải này. Họ tấn công như một tập thể, phòng ngự như một tập thể. Sự ăn khớp giữa các cầu thủ cộng với triết lý mới trong lối chơi đã biến những chú khủng long Canada trở thành một đội bóng vô cùng khó đánh bại.

Ngoại trừ Golden State Warriors đã thắng Raptors trong cả 2 trận, cả Houston Rockets, Cleveland Cavaliers và Boston Celtics đều đã bại trận trước Raptors ít nhất 1 lần (Rockets thua Raptors trong cả 2 lần gặp mặt, Cavaliers và Celtics mỗi đội thua 1 lần).

Sự kết hợp giữa phòng thủ tốt, tấn công đa dạng, lối đánh đồng đội và một HLV hiểu rõ đội bóng như Dwane Casey, có lẽ đã đến lúc Toronto Raptors được xem như một ứng cử viên cho suất vào NBA Finals của năm nay.

*Tất cả các chỉ số trong bài đều được tổng hợp từ hai trang thống kê nba.com/stats và basketball-reference.com