Không ngoài dự đoán, Phoenix Suns, đội bóng đứng cuối bảng xếp hạng năm nay đã nhận được vị trí đầu sau sự kiện Lottery Picks vừa diễn ra. Sau 3 năm liên tiếp chìm sâu dưới đáy bảng xếp hạng, cuối cùng Suns đã có được một cơ hội thực sự để đổi đời.
Với vị trí được draft đầu tiên, Suns đang đứng trước bài toán phải lựa chọn giữa hậu vệ đưa Slovenia đến chức vô địch EuroBasket 2017, Luka Doncic và trung phong quái thú có độ toàn diện cao của Arizona Wildcats, Deandre Ayton.
Mất bao lâu nữa để Phoenix Suns trở về thời hoàng kim?
Một điều trùng hợp rằng cả hai đều ít nhiều có mối dây liên kết với Phoenix Suns. HLV mới của Suns, Igor Kokoskov, chính là người đã dẫn dắt tuyển quốc gia Slovenia tại giải EuroBasket 2017. Ông là người đã phát huy hết năng lực của Luka Doncic và chiến binh kỳ cựu Goran Dragic để đem đến chức vô địch cho Slovenia.
Trong khi đó, Deandre Ayton đã thi đấu 1 năm tại đội bóng rổ đại học Arizona Wildcats. Với danh tiếng và tiềm năng của mình, anh chính là ngôi sao trẻ được hâm mộ bậc nhất tại bang Arizona. Và Phoenix chính là thành phố thủ đô của Arizona, hiển nhiên là fan Suns không còn quá lạ lẫm với Ayton.
Tuy nhiên, điều quan trọng hơn, việc chọn Doncic hay Ayton không chỉ là chuyện mối liên hệ mà đó còn là chiến thuật và tương lai mà HLV Kokoskov muốn xây dựng cho Phoenix Suns để trở lại cuộc đua danh hiệu tại NBA.
Luka Doncic hiện đang là mẫu cầu thủ có thể phù hợp với đa số các đội ở NBA. Nếu đem Doncic về, Suns sẽ tạo ra bộ khung hậu vệ thú vị nhất tại giải đấu này. Luka Doncic, Devin Booker và Josh Jackson sẽ là bộ 3 chủ lực cho Suns trong tương lai.
Bên cạnh việc cả 3 hậu vệ này đều có chiều cao trên 1m98, một lợi thế thể hình phù hợp cho sự phát triển của bóng rổ hiện đại, họ đều có những kỹ năng riêng biệt.
Nhìn vào mặt bằng chung của NBA hiện tại, số lượng các cầu thủ có khả năng triển khai pick-and-roll với chiều cao 2m như Luka Doncic chỉ đếm trên đầu ngón tay.
Luka Doncic trong màu áo tuyển quốc gia Slovenia khi còn khá trẻ.
Lối đánh pick-and-roll và dựa vào những tình huống mismatch (lợi thế hơn về thể hình hoặc tốc độ với người phòng thủ) chắc chắn sẽ được nhiều đội hướng tới trong tương lai, giống như Houston Rockets hiện tại.
Doncic là nhân tố phù hợp cho lối đánh đó khi anh sở hữu khả năng chuyền bóng và quan sát trên sân được đánh giá là tốt nhất tại NBA Draft lần này. Anh cũng có khả năng dừng ném khi đang dẫn bóng ổn định.
Khi rơi vào trường hợp mismatch, Doncic cũng có đủ kỹ năng để tận dụng lợi thế. Đó có thể là những pha step-back phong cách Harden hay dựa lưng đánh post với các hậu vệ nhỏ con hơn.
Khả năng thi đấu và phòng ngự linh hoạt đang là một trong những yếu tố được các đội bóng NBA xem trọng. Doncic không lo về điều này khi anh có thể thi đấu ở 3 vị trí là PG, SG và SF.
Doncic có thể thi đấu đa năng ở 3 vị trí khác nhau.
Bên cạnh đó, khi không có bóng, Doncic cũng có thể chạy chỗ tốt để có đủ khoảng trống và ném 3 điểm. Kỹ năng chạy người không bóng của Doncic được cây viết NBA Danny Chau của The Ringer đánh giá giống với tay ném Joe Ingles.
Câu hỏi lớn nhất được đặt ra cho Doncic chính là sự thua kém về sức mạnh thể chất của anh so với các cầu thủ NBA. Đây luôn là vấn đề muôn thuở của phần lớn các cầu thủ châu Âu khi thi đấu tại NBA.
Đặc biệt là ở mảng phòng ngự. Khả năng di chuyển chân của Doncic không thể theo kịp những cầu thủ có tốc độ cao. Nhịp độ di chuyển chân theo biên độ ngắn của Doncic khá chậm.
Tuy nhiên, nếu nghĩ theo hướng lạc quan, NBA đã từng có cầu thủ vượt qua được điểm yếu này. Đó chính là Brandon Roy. Roy cũng không có được tốc độ di chuyển chân biên độ ngắn nhanh như các cầu thủ NBA khác. Chính vì thế, anh thường đoán trước hướng đi của đối thủ và phòng ngự trước một bước.
Khả năng quan sát và căn thời gian chính xác của Roy luôn là ưu thế khiến anh khắc phục điểm yếu về thể chất của bản thân.
Trong khi đó, Deandre Ayton cũng là một gương mặt không thể nào dễ dàng bỏ qua. Như The Ringer nhận định, Ayton sẽ là một Anthony Davis đời kế tiếp. Khả năng thể chất cũng như kích thước của Ayton là điều đáng mơ ước cho mọi HLV ở NBA. Cùng điểm sơ qua một vài điều ấn tượng từ tân binh này.
Anh cao 2m13, nặng 110kg, có sải tay dài đến 2m26. Sức bật của Ayton cũng vô cùng đáng nể với độ cao bật tại chỗ đạt 110.5cm. Con số đó ngang bằng với "thánh dunk" Zach LaVine, và LaVine còn thấp hơn Ayton 18cm.
Không chỉ vậy, Ayton còn có thể ném 3 điểm, đúng mẫu trung phong hiện đại có thể uy hiếp cả trong lẫn ngoài. Bộ chân di chuyển của anh cũng đủ nhanh và linh hoạt để theo kèm các cầu thủ ném tầm xa.
Không phải bàn cãi, Ayton được đánh giá ở pick đầu là hoàn toàn quá xứng đáng.
Nhìn lại những draft gần đây, Phoenix Suns cũng đã cố gắng bổ sung big-men cho mình nhưng kết quả lại không quá mỹ mãn. Đó chính là Dragan Bender được Suns draft năm 2016 ở vị trí thứ 4.
Bender không thể hiện được gì quá ấn tượng trong những mùa đầu tiên dù là lượt pick thứ 4. Tuy nhiên, nếu nhìn về tương lai, cầu thủ trẻ tuổi này vẫn là một cầu thủ có tiềm năng trở thành kiểu trung phong 3-and-D (chuyên ném 3 và phòng ngự) khá thú vị.
Tất nhiên, khả năng hiện tại của Bender vẫn không đủ để Suns phải cân nhắc về lựa chọn một trung phong trẻ khác là Ayton.
Rất nhiều người đang mong đợi Suns sẽ chọn Ayton để lập nên bộ đôi Ayton-Booker khuấy đảo NBA, giống như cách mà Shaq-Kobe từng làm cách đây hơn một thập kỷ.
Sức mạnh thể chất của Ayton sẽ khiến nhiều hàng phòng ngự phải vất vả ở mùa sau.
Mặc dù có khả năng ném 3 điểm tốt, tuy nhiên HLV ở Arizona không hề có xu hướng chạy bài để Ayton uy hiếp ngoài vòng 3 điểm. Điều bất kỳ nhà cầm quân nào muốn khi có Ayton trong tay chỉ đơn giãn là "hủy diệt bảng rổ đối phương".
Không chỉ là cầu thủ tốt, Ayton được đánh giá có thể sớm trở thành chủ lực của một đội bóng, một trung phong có thể thay đổi cục diện trận đấu, thay đổi cả cuộc chơi, giống như Joel Embiid.
Điểm trừ của Ayton chính là khả năng phòng ngự, thứ đã theo anh suốt từ thời trung học. So với điều kiện thể chất mà Ayton có thì lẽ ra anh phải làm tốn hơn nhiều ở mảng phòng thủ.
Ayton vẫn đủ sức bật cao để tung ra những cú block, đủ sức mạnh để tì đè với các big-man khác. Tuy nhiên, anh thật sự không phải là một người bảo vệ bảng rổ xuất sắc.
Khả năng phán đoán, nhạy bén và tầm nhìn của Ayton trong việc phòng ngự chính là điểm yếu lớn nhất của anh.
Khả năng của Ayton liệu có đem trở lại kỷ nguyên cho những trung phong thống trị tại NBA?
Tuy nhiên, đó chỉ là đánh giá của các tuyển trạch viên. Khi bước vào NBA, Ayton có thể tệ đi, cũng có thể bất ngờ tốt lên. Cơ bản thì đó là một thế giới hoàn toàn khác những gì Ayton từng trải qua.
Và nếu như ai vẫn muốn ủng hộ Ayton thì hãy nhớ đến Ben Simmons. Simmons đã bị nhận xét là thiếu quyết liệt trong phòng ngự khi bước vào đợt NBA Draft 2017. Tuy nhiên giờ đây, anh đã thể hiện mình đang là một trong những tay phòng ngự linh hoạt nhất tại NBA.
Devin Booker sẽ cùng Doncic hay Ayton vựt dậy "phượng hoàng bất tử"?
Nhìn chung, để nói rằng Doncic và Ayton ai hơn ai thì khó mà đưa ra quyết định. Suns sẽ đưa ra lựa chọn nào phụ hợp nhất với đường lối mà HLV Kokoskov muốn xây dựng.
Deandre Ayton sẽ là trung phong khủng nhất mà Phoenix Suns có được từ thời Tyson Chandler. Trong khi đó, Luka Doncic sẽ đắp vào vị trí dẫn bóng đang bỏ ngõ sau khi Eric Bledsoe ra đi. Cùng chờ xem liệu Suns sẽ chọn ai tại NBA Draft 2018 diễn ra vào ngày 21/6 sắp tới.