Trong lịch sử chưa đầy 30 năm của đấu trường MMA, hết hơn 1/3 là sự thống trị của Brazillian Jiu-jitsu. Nhưng vì sao bộ môn nhu thuật Brazil không còn giữ được vị thế đó?

Năm 1992 gia đình Gracie đến đất Mỹ và mang theo ý tưởng về một giải đấu cho phép nhiều bộ môn cùng tham gia với đầy đủ bộ kỹ năng. 

Royce Gracie là người mở đầu những năm tháng thống trị của BJJ trên sàn MMA

Một năm sau, sự kiện UFC đầu tiên ra đời. 4 năm liên tiếp, một mình Royce Gracie dùng Brazillian Jiu-jitsu đánh bài nhiều võ sĩ vượt trội về mặt thể chất ở nhiều môn võ và lên ngôi vô địch. 

Trong khoảng 6 năm kế tiếp, những trận đấu kết thúc bằng khóa siết (hầu hết từ các võ sĩ có nền tảng BJJ) chiếm từ 2/3 - 4/5 kết quả các trận đấu. 

Có một số cách để giải thích về sự thống trị này:

• Kỹ thuật "lạ": Khi UFC tổ chức mùa giải đầu tiên, BJJ tuy đã nổi danh toàn thế giới nhờ những trận Gracie Challenge (thách đấu tự do của nhà Gracie) từ thập niên 20, nhưng độ phổ biến chưa sâu rộng. Kỹ thuật BJJ có rất nhiều khác biệt với các môn võ khác, thậm chí kể cả khi so sánh với "cha đẻ" là bộ môn Judo.

Ngay từ những mùa giải đầu tiên, UFC đã chứng minh sự thật: Dù sử dụng trường phái nào, việc trận đấu dẫn đến những pha cận chiến chiếm tỉ lệ rất cao.

 • Khả năng dồn ép cao, tính chất cận chiến giúp BJJ vô hiệu hóa được khả năng của các striker (võ sĩ đánh đứng) từ Karate, Boxing, Kickboxing, Taekwondo...

• Tận dụng tốt động năng và trọng lượng cơ thể (so với nền tảng của hệ kỹ thuật striking thời bấy giờ) nên tạo được hiệu suất thi đấu cao nhất.

Nhưng vì sao Brazillian Jiu-jitsu không còn thống trị MMA như thời kỳ đầu, mà đang lui về vị trí cân bằng với các trường phái khác? Cũng từ các lý do áp đảo trên mà có thể đưa ra lời giải thích cho sự thay đổi này:

• BJJ ngày nay đã phổ biến hơn cả về số lượng và chất lượng. Hệ thống kỹ thuật BJJ ngày nay luôn được giới MMA bất kể trường phái "săm soi" rất kỹ để tìm ra nhược điểm hoặc cách khống chế.

• Nếu UFC thời kỳ đầu là cuộc chiến giữa các bộ môn thì từ khoảng những năm 2000 trở đi, UFC là đấu trường võ tổng hợp thực thụ. Các võ sĩ không còn là người thuộc về một trường phái duy nhất.

"Phù thủy BJJ" Demian Maia lên sàn MMA cũng phải học kỹ thuật striking thôi!

 • Sự phát triển của kỹ thuật striking, các hiểu biết về động năng cơ thể trong striking thay đổi rất nhiều và đủ cho các striker có khả năng "tắt điện" những võ sĩ thuần BJJ trước khi họ kịp có được lợi thế chiến thuật.

• Ngoài ra, sự phát triển mang tính kinh doanh và giải trí của MMA khiến các võ sĩ muốn được ưa chuộng phải giỏi striking hơn. 

Điều đó dẫn tới thời kỳ 2003-2009, nơi lối đánh Ground and pound lên ngôi. 

Để chiều theo thị hiếu của khán giả, các võ sĩ MMA dù đã lấy được lợi thế nhờ BJJ nhưng sẽ chọn phương án "giã" đối thủ mà không dùng khóa siết, trừ trường hợp trận đấu diễn ra theo chiều hướng không an toàn.