Cùng là môn grappling (khóa siết) xuất thân từ Brazil, Luta Livre đã từng là môn võ cạnh tranh sòng phẳng với Brazilian Jiujitsu, sau đó nhanh chóng thất thế cùng thời đại và đi vào quên lãng.

Khoảng từ những năm 1927, HLV catch wrestling người Brazil Euclydes "Tatu" Hatem bắt đầu phát triển thêm hệ kỹ thuật grappling cho bản thân - cùng thời gian đó, gia đình Gracie đã bắt đầu phát triển mạnh bộ môn Brazilian Jiujitsu (BJJ) mà họ sáng lập dựa trên những gì tiếp thu từ Judo. 

Euclydes "Tatu" Hatem - người sáng lập bộ môn Luta Livre.

Khái niệm "Luta Livre" (trong tiếng Bồ Đào Nha nghĩa là "võ tự do") được các thế hệ học trò của Hatem chính thức xây dựng không lâu sau đó. 

Ngày nay, Luta Livre bao gồm hai khái niệm là "esportiva" (thể thao) và "vale tudo" (võ tự do). 

Với thể thức Vale Tudo, Luta Livre phát triển hệ kỹ năng grappling sao cho có thể kết hợp tốt với các đòn tấn công từ mọi tình huống chứ không chỉ đơn thuần chú tâm vào khóa siết.

Dù là một môn thuần grappling nhưng Luta Livre được nghiên cứu và sử dụng theo hướng chiến đấu tự do, tức là sử dụng grappling như một phương án trong môi trường chiến đấu tổng hợp như MMA ngày nay.

Luta Livre không dùng võ phục như BJJ nên tập trung vào việc ôm giữ nhiều hơn là nắm - kéo.

"Hai hổ không thể chung một rừng", Luta Livre và BJJ xem nhau như tử thù ở mọi mặt.

Trong khi gia đình Gracie rất hạn chế thu nhận học trò (một phần vì vấn đề kinh doanh) thì Luta Livre là môn grappling đường phố của "những kẻ không đủ tiền mua nổi một bộ gi". 

Xét về mặt kỹ thuật, điểm khác biệt lớn nhất giữa Luta Livre và BJJ chính là tư duy "position before submission". 

Trong khi BJJ yêu cầu kiểm soát thật tốt tư thế và trạng thái, luôn giữ cho mọi thứ hoàn hảo và đi đúng lộ trình đến pha khóa siết chấm dứt trận đấu thì Luta Livre nhanh và dồn dập hơn, thực hiện đòn khóa siết bất cứ khi nào có thể. Họ cũng ưu tiên sử dụng kỹ thuật leg lock (khóa bẻ chân) trong khi gia đình Gracie phản đối nhóm kỹ thuật này.

Luta Livre có xu hướng kỹ thuật nhanh hơn và thực hiện khóa siết sớm ngay khi có thể. Ngoài ra Luta Livre cũng thừa hưởng bộ kỹ năng wrestling hơn hẳn Jiujitsu.

Khi UFC ra đời đầu thập niên 90 và kéo theo đó hình thành khái niệm MMA, Luta Livre và BJJ đi vào thời kỳ hòa nhập. 

Các võ sĩ và cả HLV BJJ tiếp nhận hệ kỹ thuật nogi (khóa siết không dùng võ phục) của Luta Livre cũng như cách mà họ có thể đả thương đối thủ ngay từ trạng thái ôm giữ; còn Luta Livre cũng phải học sự tỉ mỉ từ BJJ để sinh tồn cùng thế hệ võ sĩ ngày càng có kỹ thuật tinh tế và phức tạp hơn.

Sự thành công của gia đình Gracie trên đấu trường MMA đã chính thức đẩy Luta Livre vào dĩ vãng.

Vậy vì sao Luta Livre dần bị lãng quên, trong khi BJJ phát triển rầm rộ những năm sau đó? 

Bởi sự thành công của gia đình Gracie trên đấu trường MMA, BJJ ngày nay có một hệ thống tổ chức quản lý cấp quốc tế chặt chẽ, thừa hưởng hiệu quả truyền thông từ MMA, từ UFC và từ gia đình Gracie. 

Thua thiệt về số người tập, Luta Livre càng ngày càng khó có thể bắt kịp một BJJ đang tăng tốc nhanh chóng. Để rồi, cái tên Luta Livre chỉ còn được biết đến bởi số ít những người chơi grappling.