Mới đây, vua cờ người Na Uy Magnus Carlsen đã gây sốc bằng tuyên bố không bảo vệ danh hiệu do thấy chán! Nguyên nhân là Magnus Carlsen đã thắng cả 5 trận tranh vua cờ thế giới trước đó, bao gồm lần đầu lật đổ vua cờ người Ấn Độ Viswanathan Anand cùng 4 lần bảo vệ thành công danh hiệu. Ở lần dự kiến thứ 6, đối thủ của kỳ thủ 31 tuổi này lại là Ian Nepomniachtchi, bại tướng người Nga từng thua Magnus Carlsen sau 11 ván năm 2021. Có lẽ một phần do đối thủ là người cũ, mặt khác do thể thức thi đấu không mới mẻ, Magnus Carlsen chẳng còn động lực thi đấu.

Quyết định của Magnus Carlsen khiến ngôi Vua cờ thế giới bỗng dưng vô chủ. Liên đoàn Cờ vua thế giới FIDE chữa cháy bằng cách để kẻ thách thức Nepomniachtchi đấu với kỳ thủ Trung Quốc Ding Liren, á quân của giải tìm ứng viên thách thức vua cờ. 

Đây không phải lần đầu làng cờ vua thế giới rơi vào cảnh "quần long vô thủ". Năm 1946, Đại kiện tướng thế giới người Liên Xô Alexander Alekhine qua đời khi đang giữ ngôi vua cờ. Mãi 2 năm sau, làng cờ mới tổ chức được trận đấu nhằm xác định vua cờ mới là Đại kiện tướng thế giới khác của Liên Xô là Mikhail Botvinnik.

Đến năm 1975, ngôi vua cờ lại bỏ trống do Đại kiện tướng thế giới người Mỹ Bobby Fischer không bảo vệ danh hiệu do bất đồng ý kiến với FIDE về thể thức thi đấu. Ứng viên tranh vô địch là Đại kiện tướng thế giới người Liên Xô Anatoly Karpov được đôn lên thay thế.

Tới năm 1993, Đại kiện tướng thế giới người Nga Garry Kasparov rời FIDE để tổ chức giải Vô địch thế giới riêng, khiến ngôi vua cờ lại bỏ trống. Mãi tới năm 2006, làng cờ vua thế giới mới tìm lại được "ông hoàng" thực thụ khi Đại kiện tướng thế giới người Nga Vladimir Kramnik hợp nhất các danh hiệu bằng chiến thắng Đại kiện tướng thế giới Veselin Topalov của Bulgaria.

Điều đáng chú ý là trong những thời điểm biến động của ngôi Vua cờ, FIDE tuy không thừa nhận, nhưng thường chọn cách thỏa hiệp nếu sự cố đến từ phản ứng của các vua cờ. Do đó, thể thức tranh ngôi vua cờ đã thay đổi không ít lần, từ đấu tay đôi mấy chục ván đến chỉ vài ván, thậm chí còn có đấu vòng tròn. 

Lần này trước sự cố mà Vua cờ Na Uy gắn mác "Hiệu ứng Magnus", hãy chờ xem FIDE thay đổi thể thức thi đấu hay không, và nếu điều chỉnh thì như thế nào?