Jemima Sumgong, nữ vô địch marathon tại Thế vận hội 2016, đã thất bại trong cuộc kiểm tra chất kích thích ngẫu nhiên của Liên đoàn điền kinh quốc tế (IAAF).

Sumgong là nữ VĐV đầu tiên trong lịch sử của Kenya giành HCV Olympic ở nội dung marathon. Mùa hè năm ngoái ở Rio (Brazil), VĐV 32 tuổi này về nhất với tổng thời gian 2 giờ 24 phút 04 giây.

Năm 2016 cũng là năm rất thành công của Sumgong khi cô vô địch giải London Marathon 2016, dù bị ngã trước vạch đích 5km và bị fan cuồng uy hiếp. 

Theo báo cáo từ IAAF, Jemima Sumgong bị phát hiện dương tính với chất cấm Erythropoietin (EPO) trong một cuộc kiểm tra không báo trước. EPO là loại chất kích thích trực tiếp vào máu, giúp làm tăng đột biến lượng hồng cầu. Đây là doping loại nặng trong thể thao.

Sumgong về đích đầu tiên ở London Marathon 2016 dù vấp ngã cách đích 5 km 

"Chúng tôi có thể khẳng định thông tin Jemima Sumgong sử dụng doping là hoàn toàn chính xác. Cô ấy bị phát hiện dương tính với chất cấm EPO sau một cuộc kiểm tra không thông báo trước của IAAF được tiến hành tại Kenya” – Liên đoàn điền kinh quốc tế IAAF cho biết.

Thành tích của Sumgong

2013: Á quân Chicago Marathon

2014: Về thứ ba Boston Marathon

2016: Vô địch London Marathon, HCV Olympic

Nếu mẫu thử B của Sumgong cũng cho kết quả dương tính, một án phạt nặng chắc chắn sẽ được đưa ra. Nhiều khả năng cô bị tước nhiều danh hiệu và cấm thi đấu dài hạn.

Trước mắt, London Marathon, một trong sáu giải marathon lớn nhất thế giới sẽ diễn ra vào cuối tháng này, đã không cho phép Sumgong tham dự để bảo vệ chức vô địch năm ngoái.

Năm 2012, kết quả mẫu kiểm tra của Sumgong cũng cho kết quả dương tính với doping sau khi cô về nhì ở Boston Marathon. Sumgong bị cấm thi đấu 2 năm nhưng sau đó ngôi sao của Kenya kháng án thành công.  

Federico Rosa, người đại diện của Sumgong, đã bị bắt giữ hồi tháng 7 năm ngoái vì liên quan đến ít nhất 6 VĐV dùng chất kích thích, trong đó có Rita Jeptoo – bạn tập luyện của Sumgong. Nam VĐV của Kenya nhiều năm vô địch marathon ở các giải đấu thế giới trước khi bị phát hiện dương tính với EPO trong mẫu thử năm 2014.

Shalane Flanagan, VĐV người Mỹ về thứ 6 tại marathon Rio 2016, tỏ ra tức giận với thông tin mới nhất liên quan đến Sumgong. Flanagan đón nhận thông tin được đổi màu huy chương (HCĐ lên HCB 10.000m Olympic 2008) trong tâm trạng vui buồn lẫn lộn. Elvan Abeylegesse, VĐV về Nhì nội dung 10.000m Olympic 2008, bị phát hiện dương tính với doping sau khi mẫu thử của cô ở giải điền kinh VĐTG 2007 được kiểm tra lại. 

Flanagan nhấn mạnh 2 giải Boston Marathon 2014 và Olympic 2016 mà Sumgong vô địch cũng là hai giải đấu mà VĐV người Mỹ ưu tiên nhất. Tuy nhiên, tất cả trở thành vô nghĩa bởi sự "thiếu trung thực". 

"Tôi đã ở trong môn thể thao này đủ lâu để biết mình cần có nhiều tình yêu hơn là sự tiêu cực", Flanagan nói. "Có lẽ tôi chẳng bao giờ biết mình chạy giỏi đến đâu, có phải một trong những người xuất sắc nhất thế giới hay không? Câu trả lời duy nhất là: Đơn giản tôi yêu chạy".  

Liên tục bị chỉ trích vì cách quản lý doping lỏng lẻo tại các quốc gia châu Phi, IAAF đã có chương trình thử doping ngẫu nhiên ở khu vực này. Điền kinh cự ly trung bình và dài của Kenya đang trong cuộc khủng hoảng niềm tin nghiêm trọng. Ước tính trong 4 năm qua, khoảng 50 VĐV của nước này bị phát hiện dương tính với doping.

Một cường quốc điền kinh khác là Ethiopia cũng bị IAAF giám sát chặt chẽ sau hàng loạt sai phạm. Cả Kenya và Ethiopia đều nằm trong tầm ngắm của WADA - Cơ quan phòng chống doping thế giới.