Tiki-taka phiên bản 2

Tại Barcelona, cái bóng của Pep Guardiola vẫn rất lớn. Bởi ngay mùa đầu tiên nắm đội 2008/09, ông đã lập cú ăn ba. Sau đó, nhà cầm quân này còn đem về Nou Camp thêm 2 La Liga, 1 Cúp nhà Vua và 1 Champions League. Vì vậy mà trong 4 năm ngắn ngủi ấy, tiki-taka đã trở thành đại biểu của lối chơi đẹp mắt mà hiệu quả với những đường chuyền nhanh và ngắn nhờ vào những bậc thầy nhồi bóng rất hiểu ý nhau.

Khi bổ nhiệm Luis Enrique, ban lãnh đạo Barca chắc chắn kỳ vọng đội nhà sẽ tái hiện tiki-taka dưới thời của Pep. Bởi lẽ, Enrique từng chơi cho Barca trong giai đoạn từ 1996-2004, và không ít lần sát cánh bên Pep. Đến khi Pep được đôn lên đội 1, chính Enrique tiếp quản Barca B. Nào ngờ là ngay khi vừa có quyền quyết định, Enrique đúng là vẫn dùng tiki-taka, nhưng đó là phiên bản mới mang đậm dấu ấn của ông. Vì kể từ đây, Barca còn chơi bóng dài, phản công nhanh và biết chủ động phòng ngự. Dù vậy, những nét mới này rõ ràng là cần thiết để Barca có thành tựu như hiện nay, bởi sau thời gian dài bị lạm dụng, tiki-taka xem ra sớm bị hóa giải, thể hiện qua thất bại của Barca ở mùa 2013/14 cũng như Tây Ban Nha ở World Cup 2014.

Tuy nhiên, đừng cho rằng thay đổi như thế là đơn giản. Bằng chứng là Gerardo “Tata” Martino từng làm điều tương tự, khi dạy các học trò rằng tika-taka không có nghĩa là phải cầm bóng nhiều hơn đối phương. Kết quả là ở trận thắng Vallecano 4-0 hồi tháng 9/2013, lần đầu tiên sau 317 trận, Barca có thời gian kiểm soát bóng ít hơn. Thế nhưng, ý tưởng của HLV người Argentina hóa ra không phải là phá cách, mà là phá hoại, khiến cuối mùa ấy, Barca trắng tay.

MSN là một tuyệt tác

Song song với chỉnh sửa tiki-taka, Enrique còn thành công rực rỡ khi điều chỉnh vai trò của Lionel Messi. Do hiểu rõ Barca sắp bước vào cuộc sống không còn Xavi, ông đã điều Messi dạt sang phải, nơi anh chơi như một tiền đạo cánh phải, thay vì “số 9 ảo” hoặc “số 10” như trước. Thay đổi này thậm chí đã xảy ra ngay trước lúc Neymar bình phục chấn thương từ World Cup 2014 và Luis Suarez mãn án treo giò của FIFA. Điều đó chứng tỏ Enrique có ý tưởng rõ ràng: ông không cần Messi phải tranh thủ sút xa, hoặc thực hiện những pha phối hợp phức tạp để vượt qua hàng thủ đối phương, mà chỉ cần cho ngôi sao này khoảng trống để bất ngờ tăng tốc và ghi bàn lúc các hậu vệ đối phương chưa kịp tổ chức phòng thủ.

Dĩ nhiên, sự hiện diện của Neymar cùng Suarez phần nào giúp Messi càng hiệu quả hơn. Dù vậy, cần thấy rõ rằng ảnh hưởng của cả Neymar lẫn Suarez ở mùa này cũng rất lớn. Và tới đây, lại phải nhắc tới tác động từ tiki-taka phiên bản mới của Enrique. Bởi lẽ, tiki-taka cũ của Pep với những pha đan bóng ngắn hoặc tầm trung chắc chắn không thể phát huy hết tiềm năng của cả Neymar lẫn Suarez vốn sở hữu tốc độ thích hợp với lối chơi phản công. Nhìn rộng hơn, thật tiếc cho Barca nói chung và những tài năng lớn nói riêng từng hủy hoại danh tiếng khi đá cùng Messi như Samuel Eto’o, Zlatan Ibrahimovic, David Villa và Alexis Sanchez… Vì nếu thời của Enrique nắm quyền sớm hơn, biết đâu phòng lưu niệm của sân Nou Camp sẽ có càng nhiều danh hiệu hơn?

MINH CHÂU