Có thể kiếm hàng chục tỷ mỗi năm
Ngay sau khi ký hợp đồng trị giá 1 tỷ đồng với một thương hiệu dụng cụ thể thao của Nhật Bản, tay vợt tay vợt số 1 Việt Nam vừa khai trương một siêu thị phân phối độc quyền các sản phẩm của chính đối tác tại TP.HCM. Đây là ý tưởng Tiến Minh ấp ủ từ lâu và hội đủ các điều kiện cần thiết, song giờ mới có thể thực hiện được, chính nhờ sự thúc đẩy và hỗ trợ toàn diện của chính nhà tài trợ.
Từ sự nhập cuộc muộn ở một hình thức rất hẹp, người ta lại thấy tiếc cho Minh cùng cả môn cầu lông khi đã lãng phí danh tiếng, hình ảnh và sức hút đặc biệt của một ngôi sao tầm cỡ thế giới.
Khi Tiến Minh lần đầu lọt vào Top 10 thế giới năm 2009, các chuyên gia đã đánh giá anh có thể là thương hiệu trăm tỷ, dư sức kiếm cả chục tỷ đồng mỗi năm từ tài trợ, quảng cáo, truyền thông sự kiện, kinh doanh sản phẩm…
Thế nhưng, đến giờ những gì Minh đạt được may lắm chỉ bằng 1/10 khả năng dự báo, với khoảng 1 tỷ đồng mỗi năm, từ nguồn tài trợ. Các hợp đồng tài trợ của Minh đều do đối tác tự tìm tới, chứ không giống mẫu hình quốc tế. Anh cũng gần như không hề có “tiếng nói” gì trong hạn mức và thời hạn tài trợ.
Ngôi sao chỉ chạy và đấu
Sự thua thiệt một phần xuất phát từ Tiến Minh trong một thời gian dài đã không bứt ra nổi suy nghĩ đơn giản cùng vòng quay tập huấn thi đấu dày đặc. Tuy nhiên, điều quan trọng, các nhà quản lý của cầu lông Việt Nam và TP.HCM cũng tự “đóng khung” tay vợt từng đứng hạng 5 thế giới, đoạt HCĐ thế giới trong địa hạt chuyên môn thuần túy. Nếu có một đội ngũ đứng sau để lên kế hoạch, tư vấn giải pháp, làm đại diện, giá trị thương hiệu của Tiến Minh chắc chắc đã hoàn toàn khác.
So với mặt chung, Tiến Minh còn rất may vì không khai thác, tận dụng gì vẫn có tiền tỷ trong 8 năm liên tiếp từ tài trợ, nhờ sự vượt trội và khác biệt về nhiều mặt. Hàng loạt ngôi sao khác của thể thao Việt Nam ngay thời đỉnh cao chỉ biết trông vào tiền thưởng thành tích hay một vài khoản khác.
Từ nhà vô địch thế giới wushu Thúy Hiền lúc trước, Á quân Olympic cử tạ Hoàng Anh Tuấn, nữ hoàng điền kinh Vũ Thị Hương mới đây hay kỷ lục gia thế giới bắn súng Hoàng Xuân Vinh, Quán quân thế giới cử tạ thế giới Thạch Kim Tuấn… Đó là những ngôi sao chỉ tỏa sáng trên các đấu trường, mà thành tích dù có cao tới đâu suy cho cùng giá trị vẫn chỉ gói gọn trong tấm huy chương. Họ mới chỉ thoát khỏi cảnh nghèo chung của VĐV, có một khoản tích lũy đủ để trang trải cuộc sống mà chưa thể đảm bảo chắc chắn cho tương lai gian khó và bấp bênh.
Thể thao Việt Nam không thể khác một khi những ngôi sao, thậm chí đã vươn ra thế giới, chỉ chạy và đấu. Chính họ cũng cần phải thay đổi. Tuy nhiên, để những ngôi sao thoát khỏi nghịch cảnh số 0 về giá trị thương hiệu, trước hết cần một bước đột phá về xã hội hóa của ngành thể thao đang bó buộc trong lối mòn chuyên môn và nặng tính bao cấp.
VĐV cầu lông, Nguyễn Tiến Minh: "Không có sự khích lệ, giúp đỡ đắc lực từ người thân, có lẽ tôi vẫn chưa thể thực hiện được việc kinh doanh từng ấp ủ từ lâu. “Ông chủ” chỉ là cách ví von của mọi người, chứ mọi chuyện với tôi mới chỉ bắt đầu. Tôi xác định phải vừa làm vừa học, vì mình còn thiếu rất nhiều kiến thức, kỹ năng kinh doanh, cho dù có thuận lợi cơ bản khi bố mẹ đều là doanh nhân. Tôi cũng thấy tiếc vì quá bận rộn với việc tập luyện thi đấu nên đã đánh mất nhiều cơ hội để học hỏi, phát triển các mặt khác, cũng như không sớm khai thác, tận dụng khả năng, điều kiện của mình".
Ngoài Tiến Minh, siêu kỳ thủ Lê Quang Liêm và siêu kình ngư Nguyễn Thị Ánh Viên đang là những tỷ phú hiếm hoi của làng thể thao Việt. Thế nhưng, thu nhập thực tế của họ gần như chỉ có từ nguồn tiền thưởng, gắn với những chiến tích “khủng” tại các giải đấu quốc tế. Cả Liêm và Viên đều đang có một giá trị thương hiệu rất thấp, với sự lãng phí khó tin. Ánh Viên chưa từng có đối tác nào đứng sau, còn Quang Liêm từng có một nhà tài trợ thông qua Liên đoàn Cờ Việt Nam song sau đó lại bị “xù” (chỉ nhận được 15.000 USD trong tổng số 150.000 USD cam kết).