Từng mất HCĐ Olympic vì thua... 0,1 điểm
Tại Olympic 2012, xạ thủ kỳ cựu đang là Đại tá Quân đội này từng phải trải qua nỗi đau để đời khi hụt mất tấm HCĐ theo cách không thể nghiệt ngã hơn ở nội dung 50m súng ngắn bắn nhanh.
Trong bài thi chung kết, Xuân Vinh thi đấu cực tốt ở 8 loạt bắn đầu tiên, giành tới 563 điểm. Ở viên thứ 9, chỉ cần bắn vào ô 8 điểm, Xuân Vinh sẽ chắc chắn đoạt HCĐ. Nhưng ở lượt bắn này, anh chỉ ghi được 7,3 điểm trong khi những đối thủ cạnh tranh đều ghi trên 9 điểm. Sau đó, dù bắn được 10,2 điểm ở lượt thứ 10, Hoàng Xuân Vinh chỉ đoạt 958,5 điểm, kém đối thủ đoạt HCĐ Wang Zhiwei (Trung Quốc) vỏn vẹn 0,1 điểm.
Hạng Tư Olympic cũng đã là cả một kỳ tích của bắn súng Việt Nam song với Xuân Vinh, nó là một nỗi ám ảnh đè nặng và sự nuối tiếc khôn nguôi. Tuyển thủ sinh năm 1974 đã để vuột mất cơ hội làm nên lịch sử, cứu vãn một kỳ Thế vận hội “tay trắng” của cả một nền thể thao. Và chính cách để vuột huy chương đã khiến cho bài bắn tốt nhất nghiệp đấu của anh lại giống như một bi kịch.
Người gây bất ngờ thành đấu thủ nặng ký
Chính Xuân Vinh từng trải qua một cơn ác mộng ở ASIAD 2010 khi đánh rơi tấm HCV vì để súng cướp cò đúng viên đạn thứ 10 quyết định. Trước viên đạn oan nghiệt ấy, Vinh dẫn trước người xếp thứ 2 tới 4 điểm, và chỉ cần bắn đạn 7 điểm đã chắc chắn đăng quang.
Cái thua của Vinh từ ASIAD đến Olympic đến từ điểm yếu tâm lý, gắn với sự hụt hơi ở những thời điểm quyết định, cùng cả vận đen đeo bám một cách khó tin. Từ đó, giới chuyên môn từng lo ngại Xuân Vinh sẽ khó có thể giữ vững được niềm đam mê, sự tự tin để tiếp tục tập luyện, thi đấu tốt. Thế nhưng, chính trong nghịch cảnh, xạ thủ khoác áo lính đã chứng tỏ được khả năng, ý chí phi thường. Thậm chí, nó đã tạo ra một động lực ghê gớm để Vinh có nên một bước đột phá ngoạn mục về đẳng cấp.
Lúc trước Xuân Vinh dự tranh với tư thế của một đấu thủ tạo bất ngờ. Giờ đây anh là người tranh chấp sòng phẳng các thứ hạng cao nhất. Không chỉ liên tiếp giành huy chương ở các giải châu lục, thế giới, kể cả Vàng, với đỉnh cao là kỷ lục thế giới, nội dung 10m súng ngắn hơi nam Cúp thế giới 2014.
Sớm đoạt vé chính thức tới Brazil, kỷ lục gia thế giới này là người đang nóng lòng chờ đến Olympic nhất. Đây có thể coi như đích nhắm quan trọng và cơ hội “phục thù” cuối cùng của anh trước khi giải nghệ. Rõ ràng, sự tiến bộ vượt bậc ở cả 3 nội dung 50m súng ngắn tiêu chuẩn, 10m súng ngắn hơi và 25m súng ngắn ổ quay đã mang đến cho anh tới 3 “cửa” sáng cho mục tiêu tranh chấp sòng phẳng một tấm huy chương.
Có lẽ câu chuyện lớn nhất trong chiến dịch Olympic của Xuân Vinh vẫn là vấn đề tâm lý, đặc biệt tại một đấu trường khốc liệt nhất, và bản thân được kỳ vọng.
Cách đây chưa lâu, Vinh và bắn súng Việt Nam từng có bài học xương máu tại ASIAD 2014, nơi anh thất bại nặng trong trọng trách mang về 1 tấm HCV, khi không có nổi 1 tấm huy chương cá nhân.
"Sự đầu tư cho nhóm tuyển thủ trụ cột của bắn súng Việt Nam hiện đã tốt hơn nhiều, đặc biệt là các chuyến tập huấn thi đấu tại Hàn Quốc, phần nào khắc phục được những trở ngại về mặt điều kiện ở trong nước, như đạn dược, trường bắn... Nhưng có lẽ như thế vẫn chưa đủ, mà đòi hỏi chuyên biệt hơn nữa, trong đó số lượng giải đấu quốc tế mỗi năm cần tăng lên đáng kể, thay vì dừng ở mức 5-7 giải như hiện tại. Tôi thừa nhận mình chưa đạt được tới một sự ổn định ở đẳng cấp cao như một vài xạ thủ hàng đầu, và còn phải khổ luyện hơn nữa, tăng tốc hơn nữa trong 7 tháng còn lại để hy vọng làm nên được điều gì đáng kể tại Olympic”. Xạ thủ Hoàng Xuân Vinh
Cuối năm 2015, xạ thủ kỳ cựu khoác áo lính Hoàng Xuân Vinh đã được tín nhiệm giao phó làm Trưởng bộ môn kiêm HLV trưởng của đội bắn súng quân đội. Trước đó, năm 2014, Xuân Vinh được đặc cách phong quân hàm Đại tá trước niên hạn, và là 1 trong số ít Đại tá trẻ nhất toàn quân.
Để rèn tinh thần thép và khả năng làm chủ bản thân cao độ, Xuân Vinh từng luyện đi luyện lại bài tập đứng yên tại chỗ, không cử động, không nói gì trong 2-3 tiếng liên tục. Rất thú vị vì sau nỗi đau Olympic 2012, từ sự gợi ý của HLV Nguyễn Thị Nhung, Xuân Vinh đã hình thành nên một thói quen trước khi tập, là hô to câu “Tôi là VĐV giành huy chương Olympic”. Điều này tưởng như rất đơn giản, có gì đó buồn cười song lại rất hiệu nghiệm với Vinh, bởi phía sau đó chính là khát vọng, là niềm tin Olympic hiện hữu từng ngày.