"Giải đấu cuối cùng trong hệ thống WPA (Hiệp hội pool thế giới) của tôi là giải Vô địch pool 8 bóng thế giới. Sau giải đấu này, Liên đoàn Billiard châu Á (ACBS) ra án phạt cấm tôi thi đấu vì đã tham dự các giải đấu mà ACBS/WPA không cấp phép như Hanoi Open, Dubai Open, Lushan Open, Chinese Taipei Open...

Sự tự do ở đâu khi VĐV bị cấm tham gia các giải đấu để kiếm thu nhập nuôi sống bản thân, khi không được làm công việc mà họ được đào tạo để trở thành VĐV thi đấu chuyên nghiệp?

Họ (ACBS/WPA) hành xử như thể là nhà tài trợ cho chúng tôi, từ phí đăng ký, tiền khách sạn, di chuyển, ăn uống.... Điều tồi tệ này xảy ra với gần như tất cả VĐV châu Á, không riêng tôi. Và đến giờ vẫn chưa có ai lên tiếng về điều đó", nhà vô địch thế giới pool 9 và 10 bóng, từng nhiều lần vô địch SEA Games và Đại hội thể thao trong nhà và võ thuật châu Á, Carlo Biado tuyên bố đầy giận dữ cách đây 1 tháng.   

Và sự ngang ngược, lạm quyền, hành vi dọa nạt sai trái của Liên đoàn Billard châu Á (ACBS) tiếp tục thể hiện qua văn bản gửi tới Liên đoàn Billiard và Snooker Việt Nam (VBSF) cũng như Ủy ban Olympic Việt Nam (VOC).

Theo đó, ACBS thông báo đình chỉ các hoạt động của VBSF từ ngày 13-6-2024 đến ngày 12-1-2025, và cấm các quan chức, VĐV, HLV Việt Nam không được tổ chức, tham dự các hoạt động, giải đấu của châu Á và quốc tế trong thời gian này.

Văn bản của ACBS cũng đề cập những VĐV bị cấm thi đấu là ở môn pool và snooker (không nhắc tới carom), thậm chí "phạm vi cấm" mở rộng tới cả SEA Games, ASIAD hay Đại hội Thể thao trong nhà và võ thuật châu Á (AIMAG). Và lý do đưa ra là một số giải đấu không được ACBS cấp phép đã và sắp được tổ chức tại Việt Nam.

Sự thực, ACBS chỉ là một hiệp hội với những quy tắc và quy định họ đưa ra chỉ có hiệu lực và ý nghĩa với các đơn vị thành viên đăng ký tự nguyện, đó là các Liên đoàn Billard ở những quốc gia trong khu vực tham gia vào.

Việc ACBS đình chỉ hoạt động của Liên đoàn Billiard và Snooker Việt Nam (VBSF) nằm trong phạm vi thẩm quyền của tổ chức này. Tuy nhiên, lý do đưa ra đấy là "nhiều giải đấu pool đã và sắp được tổ chức tới đây ở Việt Nam không được cơ quan này cấp phép" rõ ràng là hành vi mang tính chất áp đặt, sai trái, Và việc cấm VĐV Việt Nam tham gia các sự kiện quốc tế, thậm chí là SEA Games hay ASIAD..., càng cho thấy sự lạm quyền của ACBS.

Về bản chất, ACBS ở cấp độ châu lục - hay VBSF trong phạm vi đất nước Việt Nam - không phải đơn vị có toàn quyền cấp phép được hay không được tổ chức một giải đấu, sự kiện về billiard pool hay snooker tại Việt Nam, nếu những đơn vị có đầy đủ năng lực đứng ra tổ chức dù họ không phải thành viên của ACBS hay VBSF. 

Việc cấm VĐV Việt Nam tham dự các giải đấu, sự kiện, hay đại hội thể thao khu vực hoặc châu lục vì đã thi đấu ở những giải mà ACBS không cấp phép càng phi lý, "bất hợp pháp".

Ví dụ, một VĐV nội dung pool hay carom của Việt Nam có được dự SEA Games hay không sẽ do BTC đại hội thể thao khu vực quyết định. Tương tự, ở tầm ASIAD hay AIMAG, quyết định sau cùng sẽ thuộc Ủy ban Olympic châu Á (OCA). Còn ở cấp độ thế giới sẽ là IOC (Ủy ban Olympic quốc tế).

Được biết, sự lố bịch và hành động bất nhất từ văn bản ACBS đưa ra vừa bị PBA (Hội Billiards chuyên nghiệp của Hàn Quốc) phản bác và chỉ ra rằng, tại Hàn Quốc, Philippines hay Trung Quốc cũng đã có nhiều sự kiện, giải đấu pool quy mô tầm cỡ do PBA hay Matchroom tổ chức cùng các đơn vị sở tại, nhưng ACBS lại chưa bao giờ lấy đó là lý do để phạt các Liên đoàn Billiard những quốc gia này.

Như thế, ở đây rõ ràng án phạt tới VBSF mà đặc biệt là những HLV, VĐV Việt Nam càng cho thấy hành vi "phân biệt đối xử có chủ đích" sai trái và phản cảm.

Hơn lúc nào hết, các cơ quan đơn vị quản lý nhà nước về thể thao giờ cần phải lên tiếng phản hồi, đưa ra quan điểm lập trường trước hành động không đúng mực, có tính chất đe dọa và thiếu căn cứ pháp lý từ phía ACBS.

Rõ ràng, việc mở ra tổ chức nhiều hơn nữa các sự kiện, giải đấu thể thao, theo hình thức xã hội hóa, hợp tác cùng nhiều đơn vị quốc tế đã, đang và sẽ là xu thế tất yếu của thể thao chuyên nghiệp bởi giúp thúc đấy phát triển kinh tế thể thao. 

Những giải đấu quy mô, chất lượng thu hút những VĐV xuất sắc nhất trên thế giới đến tranh tài như Hanoi Open, Dubai Open... không chỉ giúp thúc đẩy sự phát triển và xây dựng hình ảnh cho bộ môn billiard ở quốc gia tổ chức, mà thiết thực nhất đó chính là cơ hội để các VĐV trong nước có thêm cơ hội thi đấu quý báu và tất nhiên là có thêm những nguồn thu nhập chính đáng cho cuộc sống.

Việc "độc quyền cấp phép, độc quyền cai quản" các giải đấu, sự kiện thể thao, nếu chỉ giới trong phạm vi cánh cửa của bất kỳ một Liên đoàn hay Hiệp hội nào thì nó sẽ chỉ càng kìm kẹp sự phát triển và rồi làm chết yểu chính môn thể thao đó.