Sự thay đổi bắt đầu từ tên gọi. Sau hàng thập kỷ được biết đến dưới cái tên FIBA World Championship, giờ giải đấu được gọi là FIBA World Cup. Sau sự kiện 2014, kỳ FIBA World Cup thứ hai sẽ khai mạc vào tháng Tám này tại Trung Quốc.

Nếu có ai đó quên mất  sự tồn tại của giải bóng rổ vô địch Thế giới, hẳn là vì nó đã đi chệch quỹ đạo thông thường, diễn ra tới 5 năm sau giải đấu gần nhất năm 2014. FIBA World Cup được đẩy lùi 1 năm để không còn trùng lịch với FIFA World Cup, điều diễn ra từ suốt những năm 60 của thế kỷ trước.

Thực lòng mà nói, FIBA vẫn còn chặng đường rất dài để bắt kịp nhưng người đồng nghiệp của môn bóng đá. Muốn biết khoảng cách còn bao xa, chúng ta chỉ cần nhìn lại giải đấu gần nhất tại Tây Ban Nha.

Năm đó, Phần Lan được nhận vé đặc cách tham dự giải đấu dù chỉ đứng hạng 39, thấp hơn Canada, Nga hay Trung Quốc. Không ai hiểu lý do cho tới khi Rovio, cha đẻ trò chơi Angry Birds, quảng cáo cho FIBA World Cup. Một bản hợp đồng có giá trị “khủng” đã đưa Phần Lan đến với sân chơi số một thế giới.

Giờ thì tất cả đã nằm trong quá khứ. Trong vòng 18 tháng, 80 quốc gia thi đấu 12 lượt trận ở khu vực của họ để giành vé dự vòng chung kết. Nó khác biệt hoàn toàn so với khâu lựa chọn trước đây, dựa trên thành tích ở các giải đấu châu lục.

Sự quy củ lần đầu tiên xuất hiện tại FIBA, và điều đó giúp họ có thể nâng tầm giải đấu vô địch thế giới, ít nhất là về mặt kích thước. Lần đầu tiên trong lịch sử có 32 đội tuyển tham dự FIBA World Cup, nhiều ngang với ngày hội bóng đá lớn nhất hành tinh.

Tất nhiên vẫn còn đó nhiều khó khăn. Các đợt tập trung đội tuyển quốc gia thiếu vắng rất nhiều ngôi sao NBA. Slovenia là nhà đương kim vô địch châu Âu, nhưng buộc phải vắng mặt ở World Cup vì những ngôi sao như Luka Doncic, Goran Dragic không thể rời NBA giữa mùa giải để đấu vòng loại.

Ở môn bóng đá, Lionel Messi và các ngôi sao sáng nhất buộc phải chịu cảnh di chuyển để đá vòng loại World Cup. Messi có thể ghi bàn cho Barcelona tuần trước, kiến tạo cho Argentina vào tuần sau và lại đá chính cho Barca ở tuần sau nữa, bất chấp việc phải ngồi máy bay hai lần qua Đại Tây Dương.

Điều đó vẫn còn xa xỉ đối với Liên đoàn Bóng rổ Thế giới, nhưng không hề nằm ngoài tầm với. Thỏa thuận giữa FIBA và NBA năm 1989 đã thay đổi toàn bộ sân chơi quốc tế, liệu chúng ta có thể thấy được một sự nâng tầm mới? Vì ngày hội bóng rổ số một không thể thiếu những ngôi sao hàng đầu.