Sau khi đón nhận những cầu thủ tốt nhất ở cả tấn công lẫn phòng ngự, HLV Arrigo Sacchi bắt đầu chứng tỏ khả năng vận hành tuyệt vời về chiến thuật của mình.

Mọi thứ bắt đầu khá tốt cho Milan khi hai cầu thủ người Hà Lan ghi bàn trong trận đầu tiên tại Serie A trước Pisa. Sacchi đã giới thiệu một loại phòng thủ mới theo khu vực (kiểm soát một khu vực trên sân chứ không phải kèm một cầu thủ), với yêu cầu hàng phòng ngự di chuyển lên trên nhằm thu hẹp khu vực chơi.

Trong đội hình của Milan, hậu vệ phải Mauro Tassotti và hậu vệ trái Paolo Maldini đều được tự do băng về phía trước, Carlo Ancelotti làm nhiệm vụ bao phủ hàng tiền vệ. Franco Baresi tuần tra dọc theo phía sau và thỉnh thoảng dâng lên, trong khi một trung vệ khác là Filippo Galli thường chơi gần hơn với thủ môn Giovanni Galli.

Thành công đến ngay lập tức với Sacchi khi ông vô địch Serie A và Cúp C1 

Hàng tiền vệ phải làm việc chăm chỉ ở mức cần thiết để hoàn toàn đồng bộ với nhau. Ancelotti là cầu thủ kiểm soát nhiều bóng hơn bất kỳ ai khác. Alberigo Evani được bố trí chơi phía bên trái, Angelo Colombo ở bên phải; cả hai tạo thành một hướng song song với các hậu vệ cánh để nhận được sự hỗ trợ tối đa khi tấn công.

Chơi phía trước bộ ba tiền vệ này là Roberto Donadoni, đóng vai trò như tiền vệ tấn công, cung cấp một liên kết quan trọng với hai tiền đạo, trong khi Gullit đá cặp bên cạnh Van Basten hoặc Pietro Paolo Virdis.

Vardis trở thành một cầu thủ quan trọng trong mùa giải đầu tiên sau khi Van Basten ngồi ngoài do chấn thương vào tháng 5/1987. Ở Milan, người ta làm rùm beng về Van Basten, lo lắng rằng anh không hạnh phúc. Anh hiếm khi đi ra ngoài ăn tối với các đồng đội mới của mình, thay vào đó thích ở nhà với vợ Lisbeth.

Sau buổi tập luyện, Van Basten thường chơi cờ tào cáo với các thành viên của đội trẻ chứ không phải vào thành phố mua sắm hoặc nán lại trong một quán bar hào nhoáng. Báo chí mệnh danh Van Basten là “người đàn ông băng giá” để nói về tính cách có vẻ lạnh lùng của anh cả trong và ngoài sân.

Với bộ ba Hà Lan, Milan thống trị bóng đá Italia và châu Âu vào cuối những năm 1980 và đầu 1990 

Nhưng “người băng” Van Basten cũng tỏ ra rất lạnh lùng trước khung thành đối phương. Milan đến làm khách Napoli với 1 điểm ít hơn đội bóng của Diego Maradona. Chiến thắng trong trận derby với Inter cuối tuần trước giúp họ ở trong tâm trạng tự tin. Maradona đã kêu gọi người hâm mộ Napoli biến sân San Paolo thành một “nghĩa địa” cho đội khách. Nhưng Vardis đưa Milan vượt lên dẫn trước ở phút 36, trước lúc Maradona gỡ hòa với một cú sút phạt tuyệt đẹp.

Trong khi Napoli chỉ cần 1 điểm để đảm bảo giữ chức vô địch thì Van Basten đã ngăn cản họ làm điều này. Vào sân thay thế ở hiệp 2 cho Donadoni, tiền đạo người Hà Lan liên tục đe dọa hàng thủ Napoli để rồi góp phần vào chiến thắng chung cuộc 3-2. Napoli thua 2 trận tiếp theo, tạo điều kiện cho Sacchi đoạt Scuetto trong mùa giải đầu tiên của mình tại Milan.

Khi Van Basten trở lại CLB sau mùa Hè tỏa sáng tại EURO 1988, anh được đón chào một người bạn cũ từ Ajax là Frank Rijkaard. Sự xuất hiện này hoàn toàn bị lu mờ bởi bản hợp đồng mới của Inter - Lothar Matthaus trong cùng một ngày. Nhưng Rijkaard không quá bận tâm bởi anh là mẫu người nói ít làm nhiều. Lần đầu tiên được sử dụng trong vai trò một hậu vệ, Rijkaard lập tức khiến Sacchi sửng sốt về cách thích ứng.

 

Trong tháng 12/1988, Van Basten giành danh hiệu Quả bóng vàng châu Âu, với Gullit ở vị trí thứ hai và Rijkaard thứ ba. Đây là lần đầu tiên một CLB có cả 3 cầu thủ chiếm 3 vị trí dẫn đầu, điều được lặp lại ở mùa giải sau, với Baresi thay cho Gullit.

Những kết quả hoàn toàn xứng đáng này càng được chứng minh một cách rõ ràng hơn khi bộ ba Hà Lan giúp Milan giành chức vô địch Cúp C1 năm 1989. Trên hành trình đó, họ nghiền nát Real Madrid 5-0 ở trận bán kết lượt về trên sân San Siro. Vào cuối trận, Berlusconi ôm người đồng nhiệm bên phía Madrid, Ramon Mendoza và thì thầm: “Tôi xin lỗi”.

HLV Leo Beenhakker, người rời Real Madrid ngay sau đó, nói với các nhà báo rằng, Milan đã chơi “thứ bóng đá đặc biệt”. Tờ El Mundo Deportivo của TBN thì ví von: “Đó là một buổi biểu diễn của Milan, với một giọng ca Hà Lan: Rijkaard, Gullit và Van Basten tất cả ghi bàn. Madrid giống như một con rối trong tay của người Ý, họ đã chơi theo ý muốn, ghi bàn bất cứ khi nào họ cảm thấy thích nó”.

Tất cả thế giới nhìn vào Milan, nhưng bên trong nó vẫn tồn tại những gợn sóng âm ỉ. Van Basten, ghi 19 bàn thắng tại Serie A mùa giải đó, vẫn còn đấu tranh để kết nối với Sacchi. Khi ông để cho Van Basten nghi ngơi một trận đấu nào đó, Berlusconi cảm thấy không hài lòng. Tiền đạo này là người luôn được Silvio yêu thích, với Rijkaard đứng thứ hai theo thứ tự. Gullit nằm ngoài danh sách này, điều không ngạc nhiên khi anh từng nói với một tờ báo Hà Lan rằng, “Berlusconi là người kiêu ngạo như một Tổng thống”.

Mối quan hệ giữa Sacchi với Van Basten cũng như với CLB đã lạnh nhạt dần 

Sau khi giành Cúp C1 năm thứ hai liên tiếp, Sacchi ở lại với Milan thêm một mùa giải nữa, nhưng vào đầu năm 1991, bầu không khí giữa ông và CLB dần lạnh nhạt. Sacchi cho rằng sự khao khát đã không còn ở CLB. Van Basten phàn nàn nhiều hơn về việc bị đẩy ra ghế dự bị và Gullit trải qua chấn thương trong bối cảnh báo chí tăng thêm mối nghi ngờ rằng thời gian của họ với Milan ngày càng ngắn dần.

Đáng chú ý nhất, Berlusconi ngày càng cực đoan, đến mức ban hành một tối hậu thư cho HLV của mình, hoặc giành chức vô địch một trong hai đấu trường Serie A và Cúp châu Âu, hoặc nói lời chia tay.

Kết quả, Milan đã bị Marseille loại khỏi Cúp C1 ở vòng tứ kết và về đích thứ nhì Serie A năm thứ hai liên tiếp. Fabio Capello được nhắm tới để thay thế Sacchi, bất chấp sự phản đối của công chúng. Donadoni và Baresi công khai chống lại quyết định, nhưng đáng chú ý là không bất kỳ phản ứng nào từ bộ ba người Hà Lan.

Cho đến nay, khi bộ ba Hà Lan đã đoạt Quả bóng vàng, bạc, đồng thì Sacchi luôn được thừa nhận về thứ bóng đá tuyệt vời mà ông phát minh 

Fabio Capello đã mở ra một chu kỳ thành công mới cho Milan, giúp Van Basten có một trong những mùa giải trong nước tốt nhất, còn Gullit và Rijkaard tiếp tục phát triển mạnh trong màu áo sọc Đỏ-đen. Capello, bằng nhiều cách, là HLV đầu tiên áp dụng chiến thuật của Sacchi và điều chỉnh nó khi chấn thương tàn phá Van Basten.

Sir Alex Ferguson mới đây đã vinh danh di sản của Sacchi “Ông ấy đã thay đổi bóng đá Ý. Ông đã thoát khỏi Catenaccio bằng lối chơi gây sức ép cao, với Maldini được đẩy lên phía trước ở cánh. Tâm lý người Ý là tấn công một cách thận trọng. Sau đó, tất cả đột ngột không còn Catenaccio nữa. Với hàng hậu vệ bốn người, họ là một đội bóng tấn công, chứ không phải chờ đợi để phản công. Đó là một sự thay đổi lớn”.

Mặc dù sau này Sacchi nói rằng, hệ thống chiến thuật của ông không đại diện cho một nhóm cầu thủ nào, nhưng ở Milan, rõ ràng vinh quang đã thuộc về bộ ba “Tulipani”: Gullit, Van Basten và Rijkaard...