Cựu tuyển thủ Thụy Điển là Jan Olsson đã từng nói như thế này: "Johan Cruyff đích thực là một thiên tài. Tôi chẳng có gì phải xấu hổ khi thú nhận mình không có bất cứ cơ hội nào để lấy bóng từ chân ông ấy. Suốt 18 năm thi đấu đỉnh cao, mỗi khi đối đầu với Cruyff đó luôn là giây phút tôi cảm thấy tự hào nhất cuộc đời mình".

Johan Cruyff là một trong những danh thủ vĩ đại nhất mọi thời

Nếu không biết Jan Olsson là ai, chỉ cần vào Youtube với từ khóa tìm kiếm "Cruyff turn" (tạm dịch: Cú xoay người của Cruyff) và Olsson chính là cầu thủ hậu vệ bị Johan Cruyff "xỏ mũi" trong tình huống đó. Kỹ thuật đó là nguồn cảm hứng và được vô số danh thủ áp dụng về sau này, từ Maradona, Zidane cho tới Ronaldo, Messi...

Và đó cũng là lần đầu tiên và duy nhất Johan Cruyff tham dự một VCK World Cup. Thất bại trong trận chung kết trước Tây Đức năm 1974 vẫn là nỗi đau khó quên nhất của bóng đá Hà Lan cho đến bây giờ. Chức vô địch World Cup có lẽ cũng là tiếc nuối lớn nhất trong cuộc đời Johan Cruyff cũng như với tất cả những người yêu mến ông. Nhưng đó cũng là năm ông và các đồng đội giới thiệu đến thế giới thứ bóng đá khiến tất cả phải sững sờ và ngất ngây, với cái tên Bóng đá tổng lực. Và nếu như HLV huyền thoại Rinus Michel được coi là cha đẻ của Bóng đá tổng lực, thì Johan Cruyff chính là môn đệ kiệt xuất nhất của lối chơi đó. Có thể nói, Johan Cruyff là cầu thủ vĩ đại nhất trong lịch sử chưa từng một lần vô địch World Cup.

Johan Cruyff và Franz Beckenbauer trong trận chung kết năm 1974

Tài năng trên sân cỏ và cách tư duy bóng đá của Johan Cruyff gần như là độc nhất vô nhị. Tốc độ và kỹ thuật thượng thừa của ông khiến các hậu vệ hoàn toàn bó tay trong việc đoán định ông sẽ làm gì tiếp theo để đưa ra phương án đối phó. Cruyff chơi bóng mà như có mắt đằng sau gáy. Hai ngón nghề lợi hại nhất của Cruyff là kỹ năng vẩy bóng bằng má ngoài và nhảy tránh đòn của đối thủ, khi ông có thể cảm nhận trước khi nào đối phương sẽ thực hiện cú tắc bóng. Và đó cũng là lý do vì sao trong những năm tháng chơi bóng, người ta rất hiếm khi thấy Cruyff dính chấn thương.

Đồng đội một thời của ông tại Tuyển Hà Lan là Ruud Krol đã nhận xét về ông như sau: "Cả những ai xem Johan chơi bóng hay thậm chí chơi bên cạnh thường đều không thấy được sự xuất sắc của ông ấy, đơn giản vì ông ấy làm mọi thứ rất nhẹ nhàng và tự nhiên. Nhưng thực tế không phải như vậy. Động tác xử lý, kỹ thuật và cả khả năng hỗ trợ đồng đội của Johan, mọi thứ đều hoàn hảo". Trên tư cách cầu thủ, Johan Cruyff là người đặt viên gạch đầu tiên giúp Hà Lan có tên trên bản đồ bóng đá châu Âu và thế giới khi cùng Ajax giành 3 chức vô địch cúp châu Âu liên tiếp (Champions League sau này) trong giai đoạn 1971 - 1973. Khi đầu quân cho Barcelona, ông cũng ngay lập tức giúp đội bóng xứ Catalan thống trị Tây Ban Nha với 3 danh hiệu vô địch La Liga liên tiếp.

Không những vậy, triết lý bóng đá của Johan Cruyff là một trong những di sản lớn nhất mà ông để lại cho thế giới bóng đá. Với những ai đã và đang say đắm phong cách tấn công huyền ảo của Barcelona trong khoảng 7, 8 năm trở lại đây - thứ bóng đá người ta vẫn hay xưng tụng là bất khả chiến bại - thì không ai khác mà chính Johan Cruyff là người kiến trúc sư của lối chơi đó.

Johan Cruyff đã để lại di sản to lớn cho thế giới bóng đá

Với những đóng góp của mình, cái tên Johan Cruyff xứng đáng là một huyền thoại bất tử. Và nay, khi đã về bên cạnh Chúa trời, "Thánh" Johan Cruyff vẫn sẽ dõi theo đôi chân của những hậu bối, những người sẽ kế tục và truyền bá tư tưởng, triết lý bóng đá của ông. Cảm ơn ông, Johan Cruyff..