Bởi lẽ, thành công của Louis van Gaal tại Brazil 2014 chỉ có thể xem như may mắn nhất thời, nhưng bị thổi phòng do kết quả vượt quá sự kỳ vọng. Bên cạnh đó, Van Gaal có phần may mắn theo kiểu “Tái ông thất mã”, vì thoạt đầu, ông muốn dùng 4-3-3, nhưng ý tưởng này phá sản do chấn thương của Kevin Strootman. Vì thế, Van Gaal thử nghiệm 5-3-2 và chợt nhận ra hệ thống này rất thích hợp với lực lượng sẵn có.

Tuy nhiên, cả Van Gaal lẫn các nhà chuyên môn của Hà Lan đều hiểu 5-3-2 chỉ là giải pháp tình thế. Hệ thống số 1 của “Cơn lốc” vẫn phải là 4-3-3, bất kể ai nắm đội. Vấn đề là ngay thời điểm này, Hà Lan có thật sự đủ tài năng để phát huy hết tinh hoa của 4-3-3? Quan trọng hơn cả, Guus Hiddink có phải là chọn lựa hợp lý của KNVB để thổi bùng “Cơn lốc”?

Đáp án chắc chắn là “không”, vì từ sau World Cup 2002, Hiddink tỏ ra quá “cũ”. Ý tưởng của ông vẫn chỉ là nhồi thể lực và tận dụng tốc độ cùng sức mạnh để chiến thắng. Triết lý ấy chỉ nên dùng ở các VCK, nơi các ĐTQG phải đối phó với sự thay đổi múi giờ, thời tiết, mật độ thi đấu dày đặc và không có người bổ sung trong đội ngũ có phần mỏi mệt sau một mùa căng thẳng. Vì vậy, Hiddink trở lại với 4-3-3 cùng ý tưởng lỗi thời, Hà Lan hóa ra hỏng bét. Lý do rất đơn giản: đối thủ có quyền chọn lực lượng mới toanh trong mỗi đợt triệu tập, cũng như Hiddink không đủ thời gian để biến các nghệ sĩ nửa mùa của Hà Lan thành lực sĩ như với Hàn Quốc, Australia hoặc Nga.

Đến khi KNVB nhận ra Hiddink không còn phù hợp, Hà Lan đã rơi vào cảnh “chỉ mành treo chuông”. Thật trớ trêu là với quyết định bổ nhiệm Blind, KNVB gần như tự tay cắt luôn sợi chỉ ấy. Bởi lẽ, Blind chỉ có kinh nghiệm 422 ngày làm HLV trưởng khi kế nhiệm Ronald Koeman ở Ajax, nhưng tầm cỡ không khó đoán do sau đó phải quay lại làm trợ lý HLV ở Ajax, rồi ở tuyển Hà Lan. Một khi KNVB dám giao con thuyền sắp đắm cho một thuyền trưởng non tay, Hà Lan vắng mặt ở VCK EURO lần đầu tiên trong 30 năm qua là chuyện quá bình thường.

Thiên Tứ