1. “Nếu nhìn vào số lượng cầu thủ Anh dù chỉ chơi 1 trận tại Champions League trong năm qua, có thể hiểu được số và chất lượng đội ngũ trong tay HLV Roy Hodgson”, CT FA Grek Dyke tuyên bố hồi đầu năm nay. “Trong năm 2014 chỉ có 23 cầu thủ Anh được ra sân ở Champions League. Nếu nhìn vào con số 78 cầu thủ TBN, 55 cầu thủ Đức và thậm chí 51 cầu thủ Brazil, chúng ta đang thụt lùi rất xa. Nếu muốn duy trì một ĐTQG đủ mạnh để đương đầu với những đối thủ hay nhất thế giới, chúng ta phải thay đổi”. Nhưng 7 tháng sau tuyên bố của Dyke, người Anh đã thay đổi ra sao?

Tháng 12 năm ngoái, khi vòng bảng Champions League khép lại, thống kê chỉ ra rằng chỉ có 21 cầu thủ Anh được ra sân. Đó là con số thấp kỷ lục tính trong 5 mùa từ đấy trở về trước, với đỉnh điểm chỉ là 33 cầu thủ ở mùa 2012/13. Khi đó số cầu thủ Đức (51) ra sân ở vòng bảng cao gấp đôi người Anh và lượng cầu thủ TBN (75) thậm chí cao gấp 3,5 lần. Còn xét về số phút thi đấu, các cầu thủ Anh – với 5.940 phút chỉ xếp… thứ 10, sau cả nhóm cầu thủ Hà Lan (6.381 phút) hay Bỉ (6.538). Giờ thì sau 2 lượt trận đầu vòng bảng mùa này, số cầu thủ Anh được ra sân tiếp tục tụt dốc, với vỏn vẹn 12 người, tức còn không bằng nổi số lượng cầu thủ gốc… Belarus, Croatia hay Serbia (đều 13 người) và thật thảm hại nếu so sánh với lượng cầu thủ Brazil (53), Pháp (42), Đức (38) hay TBN (59). Còn nếu tính cả loạt trận rạng sáng qua, con số chỉ khiêm tốn nhích lên là 13, với John Terry được Jose Mourinho tin dùng trở lại trong trận đấu trên sân Dinamo Kiev. Đó là trận đầu tiên của Terry ở Champions League mùa này. Nhưng như chính hình ảnh già nua của đội trưởng Chelsea, nó đang phơi bày thực tế tàn lụi cho số phận của các cầu thủ Anh ở giải đấu cấp danh giá nhất CLB.

2. Sau cùng thì 7 tháng từ ngày người đứng đầu nền bóng đá xứ sở Sương mù, Grek Dyke, gióng hồi chuông báo động, sự thực người Anh chẳng thể thay đổi điều gì cả, dù chỉ là hãm không cho số lượng cầu thủ bản địa được dự Champions League tiếp tục sụt giảm. Nhưng cũng không thể trút hết tội lên người đứng đầu FA, mà căn nguyên sâu xa của vấn đề nằm ở Premier League mà đặc biệt ở nhóm những đại gia đã và đang thay mặt cho nước Anh chinh chiến tại đấu trường danh giá nhất cấp CLB.

Trong số 24 cầu thủ Anh được đăng ký trong thành phần dự Champions League của Man Utd, Arsenal, Man City, Chelsea mùa này, mới chỉ một nửa (13) được ra sân. Đội hình xuất phát của Arsenal rạng sáng qua chỉ có duy nhất một cái tên Anh: Theo Walcott và sau 90 phút có thêm Oxlade-Chamberlain và Kieran Gibbs.

Nhưng không ai đặt dấu ấn trong trận thắng Bayern mà đó là những cái tên ngoại như Giroud, Cech hay Oezil. Tại Kiev, Mourinho khiên cưỡng sử dụng cặp trung vệ Terry – Cahill khi không còn sự lựa chọn tốt hơn. Và ở Man Utd, nếu không nhờ hình ảnh tượng đài đã xây dựng sau chục năm qua, Wayne Rooney xứng đáng ngồi dự bị và chỉ tìm thấy những người Anh ở hàng thủ (Smalling, Jones) hay chịu lép vế hơn hẳn (Young, Carrick) trước những đồng nghiệp ngoại như Martial, Mata, Schneiderlin trong đội hình của HLV Van Gaal. Như thế, trách các CLB lớn xính ngoại và đã chi đậm tiền để chiêu mộ những siêu sao từ các nước khác đã đành. Phải đặt dấu hỏi cho chất lượng của chính những cầu thủ Anh, những người từ lâu vẫn quen được báo giới nhà thổi phồng như những siêu sao dư sức tranh tài tại Champions League.

3. Đã qua rồi cái thời Man Utd bước lên đỉnh châu Âu, mùa 1998/99 với 9 cầu thủ gốc Anh trong đội hình, 4 trong số đó đá chính ở trận Chung kết mà họ lội ngược dòng hạ Bayern Munich (2-1). Khi toàn cầu hóa gõ cửa bóng đá và thực tế đã cho thấy Premier League rất giỏi kiếm tiền, giỏi thu hút những ngôi sao trên khắp thế giới và mở rộng tầm ảnh hưởng, thực tế các cầu thủ Anh đang thua chính trên sân nhà của họ.

Những gương mặt trẻ dù được ươm mầm thì cơ hội chen chân vào đội 1 ngày càng teo lại, đặc biệt ở những CLB lớn giàu truyền thống. Và nếu làm được điều đó, cơ hội bước ra châu Âu tranh tài cùng những đồng nghiệp giỏi đến từ khắp nơi, để học hỏi tích lũy kinh nghiệm, trui rèn tài năng và kể cả dạn dĩ với những trò tiểu xảo, lại trở thành một giấc mơ xa xỉ khác.

Hôm qua, thống kê của UEFA đã chỉ ra rằng năm tài khóa trước doanh thu của Premier League lên tới 3,9 tỷ euro. Trong số 30 CLB giàu nhất châu Âu, giải Ngoại hạng có tới 12 đại diện và trong số 15 CLB có giá trị đội hình từ 200 triệu euro trở lên, Premier League có 6 ứng viên. Đó là những thống kê chỉ ra tiềm lực tài chính và tầm ảnh hưởng cực lớn của bóng đá Anh. Nhưng cầu thủ Anh đang đứng ở đâu giữa châu Âu, khi không còn cái bệ đỡ Premier League?

Không chỉ ít cầu thủ, số HLV người Anh xuất hiện ở Champions League còn hẻo hơn. Trong kỷ nguyên Champions League, mới có HLV Bobby Robson (với Newcastle) và Harry Redknap (Tottenham) từng được thi thố năng lực. Trong khi những người mang về vinh quang cho Premier League lại là 1 người Scotland (Sir Alex Ferguson), 1 người TBN (Rafa Benitez) và 1 HLV Italia (Roberto Di Matteo).