Premier League 2016/17 đã bắt đầu vòng quay mới. Ở vòng mở màn, Pep Guardiola đã cho NHM nước Anh biết khái niệm "hậu vệ biên ngược", trong khi Antonio Conte tiếp tục thể hiện khả năng truyền lửa chiến đấu của mình...

Sơ đồ 2-3-5 và khái niệm “hậu vệ biên ngược” của Guardiola

Trận chính thức đầu tiên của Guardiola, trong tư cách HLV trưởng Man City có lẽ được chờ đợi nhất về mặt chiến thuật trong vòng đấu khai màn Premier League 2016/17.

Và Guardiola không khiến tất cả phải thất vọng với một hệ thống độc đáo trước Sunderland.

Thuật ngữ “hậu vệ biên ngược” (Inverted full-back) đã gắn với Pep Guardiola, trở nên phổ biến vì được chiến lược gia người Tây Ban Nha áp dụng thường xuyên từ mùa giải 2013/14, khi còn dẫn dắt Bayern.

Hậu vệ biên ngược: Không chỉ bám biên như các hậu cánh đơn thuần, họ sẽ bó vào trong chơi như một tiền vệ trung tâm khi đội của mình kiểm soát bóng.

Chạm trán Sunderland, trên lý thuyết Man City ra sân với sơ đồ 4-3-3. Nhưng khi họ có bóng, hai hậu vệ biên Bacary Sagna và Gael Clichy di chuyển vào giữa sân gần Fernandinho, cầu thủ có vai trò như mỏ neo của hàng tiền vệ The Citizens.

Hai cầu thủ chạy cánh Nolito (bên trái) và Raheem Sterling (phải) vẫn bám biên, trong khi bộ đôi tiền vệ trung tâm David Silva và Kevin de Bruyne đẩy lên gần Sergio Aguero. Với hai trung vệ John Stones và Aleksandar Kolarov bắt đầu di chuyển từ phía sau, hệ thống Man City vận hành khi kiểm soát bóng giống như sơ đồ 2-3-5 cổ điển.

Một trong những lợi thế của hệ thống này là giúp Man City tạo ra những hướng chuyền mới. Thay vì giữ hậu vệ biên và cầu thủ chạy cánh trong một đường thẳng đứng, Guardiola có nhiều lựa chọn hơn trong triển khai tấn công bằng việc giữ một cầu thủ bám biên, người kia bó vào trung tâm.

Cách chơi này giúp Man City lên bóng uyển chuyển và khó nắm bắt. Dù họ tạo ra ít cơ hội hơn so với kỳ vọng ở 1/3 phần sân cuối cùng phía sân Sunderland và phải nhờ đến cú đánh đầu về lưới nhà của McNair mới giành chiến thắng ở những phút cuối, nhưng đó mới chỉ là màn dạo đầu của hành trình tiến hành làm mới Man City của Guardiola.

Video hai hậu vệ biên Sagna và Clichy bó vào trung lộ:

Sơ đồ 2-3-5 và cái bình cũ rượu mới của Antonio Conte

Danh tiếng nhà cầm quân người Italia tạo dựng gắn với sơ đồ 3-5-2, từ 3 Scudetto liên tiếp cùng Juventus cho đến hành trình đi vào đến tứ kết của ĐT Italia tại EURO 2016.

Tuy nhiên không ít người cảm thấy chút thất vọng sau khi biết đội hình ra sân của Chelsea trong trận tiếp đón West Ham, trận ra mắt của Conte. Có tới 10/11 cái tên vẫn là những con người cũ, ngoại trừ N’Golo Kante. Vẫn sơ đồ 4-2-3-1 vừa trải qua mùa giải 2015/16 dưới đáy thất vọng.

Nhưng 90 phút tại Stamford Bridge là một Chelsea-khác-hoàn-toàn.

Đầu tiên là về hệ thống được Conte vận hành trên sân. Oscar không đảm nhận vai trò hộ công mà thường xuyên lùi sâu đóng vai trò như một tiền vệ trung tâm thứ 3.

Khi ở trạng thái phòng ngự, Chelsea chơi 5-4-1, với sự có mặt của Willian ở hàng hậu vệ đã tạo ra hai lớp đê chắn trước khung thành thủ môn Thibaut Courtois, luôn giữ cự ly gần nhau khiến các cầu thủ tấn công đối phương không có nhiều không gian.

Khi kiểm soát bóng, The Blues chơi 2-3-5 với Oscar và Matic di chuyển sang ngang, trong khi Ivanovic và Azpilicueta dâng cao ở hai biên chờ cơ hội nhận bóng phất dài để phối hợp với Willian hoặc Hazard.

Thế trận bế tắc ở cuối trận khiến Conte quyết định thực hiện phương án B, tung tân binh Batshuayi, Chelsea chơi với 2 tiền đạo và cựu cầu thủ Marseille chính là người đánh đầu chiến thuật cho Diego Costa ghi bàn mang về 3 điểm đầu tiên cho Chelsea-Conte.

Trên tất cả, điểm sáng nhất để người Stamford Bridge nhìn vào màn ra mắt của Conte để hy vọng chính là lửa trong lối chơi được nhà cầm quân người Italia truyền vào từ ngoài đường pitch.

Nếu cần một ví dụ để thấy tinh thần chiến đấu của Conte có ảnh hưởng đến các cầu thủ ra sao, có thể nhìn vào Oscar. Trong dáng vẻ mảnh mai nhưng cùng với Kante và Matic, tiền vệ người Brazil di chuyển như con thoi hai bên đầu sân và làm rất tốt nhiệm vụ thu hồi bóng. Riêng Oscar có 6 lần tắc bóng thành công, nhiều hơn tất cả cầu thủ ở trận này.

Như nhận định của HLV Bilic sau trận thì Chelsea “không vận hành hệ thống mới, không có bất kỳ người mới ngoại trừ Kante nhưng họ chơi rất cơ động và rất chắc chắn”.

Ibrahimovic ghi bàn và kiến tạo

Chủ nhà Bournemouth dường như là đối thủ khó nhằn đối với Jose Mourinho trong trận đầu tiên tại Premier League với tư cách thuyền trưởng Man Utd.

Và sau khi Juan Mata trừng phạt sai lầm của hậu vệ đội chủ nhà ghi bàn mở tỷ số, thế trận diễn ra theo đúng triết lý quen thuộc của Mourinho: Chơi phòng ngự chắc với những khoảnh khắc kỳ diệu của hàng công. Hầu hết điều kỳ diệu đến từ Zlatan Ibrahimovic.

Sau hiệp đầu tiên khá im ắng vì thường lùi xuống làm một mắt xích liên kết các đợt triển khai lên bóng, ngôi sao người Thụy Điển tạo cho Wayne Rooney hai cơ hội rõ ràng có thể chuyển hóa thành bàn. Đáng tiếc, Rooney đều xử lý không tốt và để cả hai cơ hội trôi qua.

Hai đường chuyền trên là điểm sáng hiếm hoi trong 90 phút không mấy nổi bật của Ibra. Theo thống kê, anh chuyền chính xác 27 trong tổng số 37 đường chuyền: 7/10 chuyền lên phía trên, 14/16 chuyền về và 6/11 chuyền ngang. Đáng chú ý, Ibra có 7 lần chuyền cho Rooney nhưng chỉ nhận được 2 đường chuyền từ đồng đội người Anh, tất cả đều ở phần sân nhà.

Hình ảnh của Ibra bớt nhạt nhòa hơn ở cuối trận, với cú ra chân ngoài vòng cấm đưa bóng đi chìm vào góc xa khung thành Bournemouth.

Arsenal trả giá đắt vì hàng thủ thiếu kinh nghiệm

Tại Emirates, không có sự mới lạ về chiến thuật khi Arsenal bị Liverpool đánh bại với tỷ số 4-3. Tuy nhiên, hàng thủ vá víu của HLV Arsene Wenger chính là một trong những điểm nhấn của vòng đầu tiên mùa giải mới.

Nhà cầm quân người Pháp không có bộ đôi Per Mertesacker và Gabriel Paulista vì chấn thương, và cả Laurent Koscielny chưa sẵn sàng. Tất cả trách nhiệm dồn lên Calum Chambers, người chỉ có 2 trận đá chính mùa trước, và Rob Holding có lần đầu tiên được ra sân cho đội một.

Hai cầu thủ kể trên có độ tuổi trung bình 20,5 – một rủi ro đối với sân chơi khắc nghiệt như Premier League và điều đó đã được thể hiện trên sân. Áp lực Liverpool tạo ra không cao như dự đoán, ít nhất ở giai đoạn đầu trận. Nhưng họ vẫn thiếu chút nữa có bàn thắng sau đường chuyền vào thẳng chân Roberto Firmino của Chambers. May cho Pháo thủ khi Georginio Wijnaldum không thể tận dụng sai lầm của trung vệ trẻ Arsenal. Đó chỉ là một trong những đường chuyền hỏng của Chambers ở khu vực trung tâm trước mặt cầu thủ này.

Nhưng lối chơi thiếu kinh nghiệm của các hậu vệ Arsenal không thể mãi được bảo vệ bởi… Chúa trời. Pha phạm lỗi của Holding dẫn đến cú sút phạt đỉnh cao của Coutinho, trước khi Lallana tiếp tục khai thác sự lỏng lẻo của hàng thủ Arsenal với bàn thắng nâng tỷ số lên 2-1. Và rồi kỹ thuật và tốc độ của Sadio Mane biến Chambers thành gã hề trong bàn thắng thứ 4 của đội khách.

Arsenal sau đó vùng dậy ghi liền 2 bàn, nhưng kết cục Wenger vẫn phải vò đầu bứt tai nhận thất bại vì một hàng thủ non kinh nghiệm.