Tại Bỉ, Wilfried Van Moer được xem như biểu tượng cho sự hồi sinh ngoạn mục nhất. Câu chuyện bắt đầu từ trận gặp Italia, và khép lại cũng trước đối thủ này.
Danh sách Bóng Vàng không thỏa đáng!
Khi nhìn vào danh sách Bóng Vàng năm 1980, người Bỉ ắt hẳn đều cảm thấy ấm ức. Bởi lẽ, đứng nhất và nhì là Karl-Heinz Rummenigge cùng Bernd Schuster, những người hùng vừa giúp Đức giành ngôi vô địch châu Âu. Vị trí thứ 3 được trao cho Michel Platini. Còn Wilfried Van Moer của họ chỉ đứng thứ 4.
Hiện nay, hầu hết NHM trẻ tuổi chắc chắn chưa từng nghe nói tới cái tên Wilfried Van Moer. Nhưng khi Bỉ chuẩn bị gặp Italia tại VCK EURO 2016 rạng sáng mai, đây có lẽ là thời điểm thích hợp nhất để nhắc lại cựu tiền vệ này. Bởi lẽ, toàn bộ những chuyện ly kỳ nhất trong sự nghiệp của Wilfried Van Moer đều liên quan đến 2 trận đấu then chốt với Italia.
Nổi lên như tài năng trẻ đầy triển vọng, đà tiến của Wilfried Van Moer bị chững lại do một cú tắc bóng thô bạo khi Bỉ gặp Italia tại EURO 1972. Thế nhưng, ngay cả bản thân Wilfried Van Moer ắt hẳn chưa từng ngờ tới cuộc báo thù ngoạn mục tại Rome sau đó 8 năm để ngăn cản người Italia lại vô địch châu Âu trên sân nhà. Toàn bộ cậu chuyện lạ lùng đó thừa sức để tạo ra một kịch bản hấp dẫn cho các nhà làm phim ở Hollywood.
“Vị tướng nhỏ” của người Bỉ
Chào đời vào năm 1945 khi Thế chiến thứ 2 sắp chấm dứt, Wilfried Van Moer là đứa con ngoài ý muốn của người mẹ 45 tuổi. Vì vào lúc đó, toàn gia còn đang sốc do cái chết bi thảm của người chị mà ông chưa bao giờ thấy mặt, sau cuộc rải bom của Đức xuống thị trấn Beveren. Do đó, bóng đá trở thành niềm vui duy nhất của chú nhóc Wilfried Van Moer, nhưng ông chưa từng mơ đến ngày trở thành cầu thủ bóng đá nhà nghề. Khi các tay săn tài năng của Royal Antwerp phát hiện được Wilfried Van Moer, ông còn đang làm điện.
Royal Antwerp ký hợp đồng với Wilfried Van Moer chắc chắn là một trong những quyết định sáng suốt nhất mọi thời đại của CLB này. Vì dù gầy gò và bé nhỏ với chiều cao vỏn vẹn 1m68, Wilfried Van Moer là mẫu tiền vệ con thoi tuyệt vời với những cú tắc bóng mạnh mẽ và quyết đoán, cùng sức bền không ngờ và kỹ năng lừa bóng điêu luyện. Wilfried Van Moer xuất sắc tới mức được bầu là Cầu thủ Bỉ hay nhất năm ngay ở mùa đầu chơi ở giải VĐQG lúc mới 21 tuổi. Ông cũng nhanh chóng được gọi là “vị tướng nhỏ” do khuôn mặt hao hao giống Hoàng đế Pháp Napoleon Bonaparte và cũng có năng lực chỉ huy xuất sắc.
Kết quả là hàng loạt CLB đua nhau tranh chữ ký của Wilfried Van Moer, trong đó có Cologne thể hiện khát vọng lớn nhất khi tìm mọi cách đưa tài năng trẻ này đến Bundesliga. Nhưng có lẽ do mối thù mất chị, Wilfried Van Moer nhất quyết không sang Đức nên rốt cuộc Standard Liege trở thành đội chiến thắng trong cuộc đua song mã với Club Brugge năm 1968. Phần thưởng cho kẻ thắng là 3 ngôi VĐQG liên tiếp nhờ tuyến giữa cực mạnh.
Trong khi ấy, “vị tướng nhỏ” tiếp tục được bầu là Cầu thủ Bỉ hay nhất năm thêm 2 lần nữa vào các năm 1969 và 1970, sau khi thi đấu xuất sắc giúp Standard Liege hạ Real Madrid ở Cúp C1. Wilfried Van Moer cũng tỏa sáng trong màu áo Tuyển Bỉ tại VCK World Cup 1970 ở Mexico với 2 bàn thắng. Nói tóm lại là tới lúc ấy, tiền vệ 25 tuổi đang trên đường trở thành một trong những ngôi sao sáng nhất thế hệ của anh, chứ không riêng gì Bỉ.
Ông chủ quán café ở Hessalt
Nhưng đúng lúc này, bi kịch đã ập xuống Wilfried Van Moer, khi Bỉ gặp Italia ở vòng tứ kết EURO 1972 để tranh quyền dự VCK chỉ bao gồm 4 đội. Lượt đi tại San Siro hòa 0-0, lượt về ở Brussels, Wilfried Van Moer ghi bàn quyết định cho “Quỷ đỏ”. Nhưng giữa lúc các tuyển thủ Bỉ đang ăn mừng về việc được đá bán kết, “vị tướng nhỏ” đang nằm trong bệnh viện do cú tắc bóng thô bạo của Mario Bertini đã làm ông gãy chân.
Vậy là Bỉ phải dự VCK EURO 1972 diễn ra 1 tháng sau đó mà không có ngôi sao sáng nhất. Chẳng những vậy, dư luận hầu như đều tin rằng Wilfried Van Moer không bao giờ tìm lại được phong độ đỉnh cao sau chấn thương thảm tới như vậy. Hậu quả là Wilfried Van Moer phải rời Standard Liege năm 1976 do tất cả hoài nghi khả năng hồi phục của tiền vệ này nên không có ý định xếp ông đá chính. Vì thế, Wilfried Van Moer chỉ còn cách đến Beringen, một đội bóng nhỏ suốt ngày bị ám ảnh bởi nguy cơ rớt hạng.
Trên thực tế, Wilfried Van Moer cũng không tin vào phép màu, nên ở tuổi 31, ông bắt đầu cân nhắc tới lúc giải nghệ khi mở một quán café ở thủ phủ của Hessalt từ mùa thu năm 1979. Công việc buôn bán khá thuận lợi và những khách hàng chẳng thể ngờ ông chủ mà họ hay trò chuyện lại là một cầu thủ xuất sắc, đặc biệt khi bề ngoài của ông chẳng có vẻ gì của một nhà thể thao chuyên nghiệp.
Lời khuyên cho HLV vĩ đại nhất lịch sử Bỉ
Nhưng hóa ra, toan tính hưu non của Wilfried Van Moer là quá sớm. Vì 3 năm sau, khi Bỉ khởi đầu vòng loại EURO 1980 bằng chuỗi 4 trận không thắng, bình luận viên truyền hình nổi tiếng của Bỉ Rik De Saedeleer đã thuyết phục được Guy Thys – HLV vĩ đại nhất lịch sử bóng đá nước này: “Đội bóng của ông không có thủ lĩnh. Ông cần một gã giống như Wilfried”. Guy Thys gọi điện cho Wilfried Van Moer, nhưng điều đó không có nghĩa là ông chủ quán café nhận lời ngay. “Tôi không chắc mình trở lại có được việc gì chăng. Vì nếu Bỉ thất bại, công chúng sẽ đổi lỗi do tôi quá già và nặng nề”, Wilfried Van Moer giải thích.
Nhưng sau cùng, “vị tướng nhỏ” quyết định phiêu lưu cùng thế hệ trẻ tài năng của Bỉ vừa vô địch Trẻ châu Âu 1977. Ông ghi ngay 1 bàn và có pha kiến tạo ở trận đầu thắng Bồ Đào Nha 2-0 tại vòng loại EURO 1980. Thêm 2 chiến thắng Scotland, đoàn quân của Guy Thys bất ngờ vươn lên chiếm ngôi đầu chung cuộc do hơn Áo 1 điểm để giành quyền đến Italia. Nhưng trong mắt giới chuyên môn thời đó, Bỉ yếu nhất trong nhóm 8 đội gồm Đức, Tiệp Khắc, Hà Lan, Hy Lạp (bảng A) và Italia, Anh, Tây Ban Nha (bảng B), cho dù có nhiều tài năng đầy triển vọng như Jean-Marie Pfaff, Eric Gerets, Rene Vandereycken và Jan Ceulemans sau này đều xứng đáng đứng vào hàng ngũ huyền thoại.
Nào ngờ, Bỉ đã cầm hòa Anh của Kevin Keegan nhờ màn trình diễn tuyệt vời của Wilfried Van Moer, rồi thắng tiếp Tây Ban Nha của Luis Arconada. Ở trận cuối, Bỉ chỉ cần 1 điểm để đứng đầu kèm quyền đá chung kết. EURO 1980. Tuy nhiên, đối thủ của họ tại Rome lại là chủ nhà Italia bằng điểm và chỉ kém hiệu số bàn thắng bại, chưa kể lực lượng cực mạnh với Dino Zoff, Claudio Gentile, Gaetano Scirea, Marco Tardelli, Giuseppe Baresi, Roberto Bettega, Alessandro Altobelli của HLV huyền thoại Vincenzo Bearzot giành ngôi vô địch World Cup chỉ 2 năm sau.
Bỉ 2016 dường như thiếu một Wilfried Van Moer
Rốt cuộc, Wilfried Van Moer đã phục thù cho cái chân bị gãy cùng sự nghiệp dở dang khi giúp Bỉ đẩy Italia xuống tranh hạng 3 bằng trận hòa 0-0 với lối chơi nặng về phòng ngự, cho dù cầu thủ lớn tuổi nhất VCK EURO 1980 chỉ còn đủ thể lực để đá 48 phút đầu. HLV Guy Thys rất thích chiến thắng kiểu “gậy ông đập lưng ông” như vậy khi tuyên bố: “Chúng tôi đã buộc người Italia phải nếm thử món thuốc đắng của chính họ”. Bước vào trận chung kết, “vị tướng nhỏ” đã có trận cầu hay hơn bao giờ hết, nhưng không đủ để đưa Bỉ lên đỉnh do Đức quá mạnh với dàn sao Karl-Heinz Rummenigge, Bernd Schuster, Harald Schumacher …
Cho tới nay, kỳ tích của Wilfried Van Moer vẫn là trận chung kết duy nhất trong lịch sử Tuyển Bỉ. Và đấy chính là lý do để cần nhắc lại câu chuyện về ông chủ tiệm café ở Hessalt hay “vị tướng nhỏ”. Bởi lẽ, Bỉ hiện có một thế hệ tài năng mới được đánh giá là hay hơn cả đội ngũ huyền thoại của thập niên 80 với tiềm năng có thể đi đến trận chung kết EURO 2016 ở Hè năm nay. Nhưng trước lúc ra quân gặp Italia vào rạng sáng mai, Bỉ đang tạo cảm giác đây là đội bóng thiếu kinh nghiệm. Bởi lẽ, chẳng có cầu thủ nào lớn hơn 30 tuổi, ngoại trừ thủ môn số 3 Jean-Francois Gillet 37 tuổi. Vì thế mà khi đối mặt với các đội lớn, “Quỷ đỏ” rất có thể tiếc nuối do thiếu những cầu thủ giàu kinh nghiệm như Wilfried Van Moer.