Lịch sử đối đầu giữa Đức và Ukraine mới chỉ chứng kiến 5 lần chạm trán nhưng 4 trong số này mang đến rất nhiều bất ngờ.
Chẳng hạn như khi Ukraine hành quân tới Bremen vào cuối tháng 4/1997 ở vòng loại World Cup, họ đang dẫn đầu bảng xếp hạng và hơn 4 điểm so với đội tuyển Đức đứng thứ 3. Mặc dù Đức vẫn còn 1 trận chưa đá nhưng với CĐV chủ nhà, đây là một trận đấu phải thắng. Tỷ số 0-0 được duy trì trong hơn 1 giờ đồng hồ, cho đến lúc Oliver Bierhoff phá vỡ thế bế tắc bằng một cú vô lê chân trái.
Đức sau đó thắng 2-0 và hòa trong trận lượt về ở Kiev để dẫn đầu bảng, còn Ukraine thua tiếp Croatia ở vòng play-off.
Những trận đấu năm 1997 đấy rất quan trọng nhưng sẽ chẳng là gì nếu so với những trận đấu mà cựu thủ môn của Đức và Bayern Munich, Oliver Kahn cho đó là 2 trận đấu quan trọng nhất trong sự nghiệp của anh: vòng play-off World Cup vào tháng 11/2001.
Việc Đức phải tham dự vòng play-off là điều không tưởng, nhưng là kết cục hợp lý bởi đã gây thất vọng ở vòng loại. Họ nhận thất bại "để đời" 1-5 ở Munich trước Anh và trong trận đấu cuối cùng trước Phần Lan, họ cũng không thể thắng được.
Rất may là nhờ David Beckham gỡ hòa 2-2 cho Anh trước Hy Lạp, Đức đã vào vòng play-off và đối thủ của họ là đội đứng thứ 2 ở bảng 5 là Ukraine.
Người Đức thất vọng nhưng phải thừa nhận bảng của họ rất khó khăn và phong độ của Die Mannschaft không còn như trước. Mặc dù vậy, chưa bao giờ Đức thất bại ở vòng loại và điều này giải thích tại sao họ tự tin sắp xếp các trận đấu giao hữu với Canada, Hàn Quốc và Thái Lan cho kế hoạch tham dự World Cup 2002, trước khi họ biết mình phải thi đấu ở vòng play-off và biết sẽ gặp Ukraine.
Hướng tới vòng play-off, khó khăn người Đức phải đối mặt không chỉ Ukraine mà chính họ, như huyền thoại Franz Beckenbauer thừa nhận “Chúng tôi chỉ là một đội bóng trung bình”, trong khi Reiner Calmund - Tổng giám đốc của CLB Leverkusen, cho các phóng viên biết Ukraine mạnh hơn và cơ hội của Đức là không quá 50-50.
Còn cựu tiền đạo Karl-Heinz Rummenigge trong cuộc phỏng vấn trên tờ Kicker thời điểm đó tỏ ra ngán ngẩm: “Chúng tôi không phải là ứng cử viên trước Ukraine."
Trong tình hình như vậy, việc Đức không có Jens Jeremies và Mehmet Scholl vì chấn thương, còn Oliver Neuville bị treo giò ở lượt đi thực sự là một tổn thất lớn. Chưa hết, một tuần sau trận gặp Phần Lan, Sebastian Deisler, một trong những tiền vệ sáng tạo mà Đức có, chấn thương đầu gối và khiến anh phải nghỉ thi đấu nhiều tháng.
Điều an ủi cho Đức là không chỉ có HLV của họ thời điểm đấy là Rudi Voeller lo lắng. Người đồng cấp bên phía đối diện của ông, huyền thoại bóng đá Ukraine Valeri Lobanovsky, cũng có những lo lắng riêng về Andriy Shevchenko, Oleg Luzhny và Sergei Rebrov.
Mặc dù vậy thì cả 3 trụ cột của Ukraine đều ra sân vào ngày 10/11/2001. Trước đó vài ngày, Shechenko có trả lời phỏng vấn rằng, Đức có thể có nhiều kinh nghiệm hơn nhưng khát vọng thì Ukraine có thừa.
Trong những phút đầu tiên ở Kiev, điều đó đã được chứng minh khi Gennadiy Zubov mở tỉ số cho Ukraine. Thế nhưng, việc để thủng lưới cũng làm đội khách bừng tỉnh và Michael Ballack gỡ hòa 1-1 sau đó.
Cơ hội xem như vẫn bỏ ngỏ cho cả hai nhưng người Đức thì đã nghĩ khác. Điều này giải thích tại sao họ quyết định chọn địa điểm là Dortmund, nơi đội tuyển Đức đã thắng 9 trong 10 trận đấu ở đây (trừ trận hòa Wales 1-1 vào năm 1977).
Ngày 14/11/2001, may mắn tiếp tục được thầy trò Voeller giữ nguyên vẹn. Ballack mở tỉ số từ rất sớm và sau đó là Neville, Rehmer nâng tỉ số lên 3-0. Trong thời gian bù giờ, Shevchenko ghi bàn cho Ukraine nhưng tỉ số cuối cùng là 4-1. Ukraine lần thứ 3 trong vòng 4 năm thất bại ở vòng play-off.
Chẳng ai ngờ là bóng đá Đức đã hồi sinh sau những khoảnh khắc như vậy, dù hậu vệ Christian Ziege thừa nhận: "Chưa bao giờ tôi cảm thấy áp lực như thế này." Còn Oliver Kahn cho biết: "Tôi nghĩ tương lai đang ở phía trước chúng tôi. Bởi vì nếu anh vượt qua được những khó khăn như thế nào, chúng tôi còn sợ gì nữa?"
Giống như những lời tiên tri. Bảy tháng sau, đội bóng trung bình này đã lọt vào chung kết World Cup.
Và giờ ở giải đấu trên đất Pháp, ĐT Đức dưới sự dẫn dắt của Joachim Loew đang đối diện với những dấu hỏi sau quá trình chuẩn bị không mấy hoàn hảo, cũng như vấn đề về lực lượng. Die Mannschaft đang gặp khó khăn, và khá trùng hợp, đối thủ đầu tiên trong chiến dịch săn vàng lại là Ukraine.
Video: Những tình huống đáng chú ý của trận play-off lượt về vòng loại World Cup 2002