Ngay kỳ ASIAD đầu tiên, năm 1982, trong điều kiện muôn vàn khó khăn, bắn súng chính là môn đã “mở hàng” cho thể thao Việt Nam với một tấm HCĐ duy nhất, do công của xạ thủ Quốc Cường. Đến giờ, qua 9 kỳ Á vận hội, cũng giống như đấu trường SEA Games, nơi Việt Nam là số 1, bắn súng đã trở thành môn truyền thống và thế mạnh bậc nhất, với vị thế đặc biệt.
Kể từ ASIAD 2002, môn này đã liên tục giành huy chương, mà lần ít nhất cũng là 2 huy chương. Về tổng số huy chương, bắn súng đang dẫn đầu, ở mức vượt trội, với con số đã vượt qua cột mốc 15. Tính riêng số HCB, bắn súng cũng nhiều nhất với 7 chiếc. Thế nhưng, các thế hệ xạ thủ lại chưa một lần bước được lên bục cao nhất.
Ngay cả thời kỳ đỉnh cao nhất của Xuân Vinh, bên cạnh nhiều tay súng xuất sắc khác (2010- 2018), mục tiêu đoạt Vàng vẫn bất thành, cho dù có những lần, như ví von, tưởng như đã “cầm chắc”, “sờ thấy”. Nhiều cơ hội Vàng đã để vuột mất vô cùng đáng tiếc theo những cách khó tin, thậm chí chỉ trong một tích tắc, ở viên đạn cuối.
Trong đó, chính Xuân Vinh là trường hợp điển hình nhất, còn ám ảnh vị Đại tá quân đội đến tận bây giờ. Tại chung kết nội dung 25m súng ngắn ổ quay ASIAD 2010, tuyển thủ quân đội đã thi đấu xuất sắc, liên tục dẫn đầu cho tới viên đạn cuối, nơi anh chỉ cần bắn đạt 7-8 điểm sẽ chắc chắn đăng quang. Dù vậy, chính ở thời khắc quyết định ấy, anh đã để súng cướp cò, đưa đạn văng xa khỏi bia đích, mang theo luôn cả tấm HCV.
Hay ASIAD 2014, tuy chưa đến mức nghiệt ngã như Xuân Vinh song xạ thủ Hoàng Phương ở chung kết nội dung 50m súng ngắn tiêu chuẩn cũng đã đánh rơi HCV với viên đạn cuối có kết quả quá thấp. Trước viên đạn này, Phương đang dẫn đầu với khoảng cách hơn người thứ hai 0,7 điểm, chỉ cần bắn như bình thường là có Vàng. Chỉ có điều, đúng lúc cần nhất, anh chỉ bắn đạt 5,8 điểm, trong khi bình thường nhắm mắt cũng được 7-8 điểm. Phương đã để vuột tấm HCV, nhưng vẫn còn may vì còn giữ được HCB.
Như một nghịch lý, bắn súng Việt Nam đã đoạt cả HCV Olympic, còn ASIAD vẫn chưa một lần thành công.
“Cơn khát” HCV xuyên bốn thập kỷ đã lên tới đỉnh điểm ở thời kỳ xạ thủ Xuân Vinh đang có phong độ đỉnh cao, và giờ vẫn tiếp tục khi anh làm HLV ĐTQG ở kỳ Đại hội đang tranh tài.
Bắn súng Việt Nam cũng đã có tấm huy chương ASIAD 19 đầu tiên, HCB của Ngô Hữu Vương ở nội dung 10m di động cá nhân nam. Chỉ có điều, đó không phải là một lần vuột Vàng, đơn giản vì tuyển thủ Việt Nam không thể cạnh tranh được với đối thủ xuất sắc hơn mình Putra (Indonesia).